Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Avèm rarament l’ocasion de parlar filosofia dins Tòca-Maneta, pasmens es una disciplina qu’es ligada als videojòcs e plan mai qu’o pensam. Farai l’intriduccion a mon perpaus del jorn per doás citacions plan conegudas de grands filosòfs d’aqueste monde, que m’en soveni pas mai lo nom, e urosament perque m’auriá segurament obligat a ensajar encara un còp de prononciar d’alemand, un exercici totjorn plan penable per ieu. Ma primièra citacion serà « La guèrra, es mal ». Vos daissi qualquas segondas per meditar dessus, vaquí. Mon autra citacion es « Èra pas ma guèrra ». E aquí non, vos daissi pas de temps per soscar dessus, perque anam encadenar dirècte. Perque perdon mon car Silvestre, mas la guèrra lo mai sovent se causís pas, se patís !

A la nuech, vos cal causir ont anar.

Aquí resumit simplament lo principi de This War Of Mine, qu’auriái enveja de revirar per « Aquesta guèrra que faguèron mieuna », çò que rejonh ço que disiái mai naut. Perque This War Of Mine es un jòc de guèrra, un jòc sus la guèrra, mas la vertadièra guèrra, pas aquela, per un còp, que vos damanda d’emponhar un fusilh per anar jogar al eròi sus la linha de front e alinhar las petadas al cap d’un enemic indeterminat per fin de ganhar una medalha en chocolat e subretot pas de sesilhas de psy a garir lo sindròme pòst-traumatic. Non, la guèrra longanha, pas aquela qu’es menada mas aquela qu’es viscuda, per de civils que seràn jamai, d’un costat coma de l’autre, que de domatges colaterals. Una pèrda acceptabla, diria l’Estat-Majòr.

Es que vau botar la man sus tot çò que passa e qu’es pas a ieu ?

Dins This War Of Mine, començatz dins l’ostal roinat d’una vila imaginària d’un pais imaginari tanben mas a la consonància eslava o balcanica. Se sentís rapidament la referéncia a un conflicte plan mens maniquean que las guèrras de la primièra part del sègle 20, subre-representadas dins lo videojòc, non aquí tot fa pensar a las annadas 90, al moment de la despartida de Iogoslavia. Una proximitat temporala apuejada pel costat familièr e uman de tot lo jòc, notadament lo fach que vòstra tòca es de far subreviure un ponhat de personatges que son pas de soldats, mas d’umans plan umans, amb una vida d’uman. Cadun a son istòria pròpia, aviá un mestièr abans aquesta guèrra que saurem pas jamai çò que la provoquèt ni qualas son las fòrças en preséncia, de còps una familha, de passions, un avenidor… E totes an en comun d’aver res pus, de se tornar trobar sens vertadièrament se conèisser dins aqueste ostal trocejat, ont caldrà combatre lo freg, la fam,la depression, las atacas de sacamand que plan sovent seràn pas que de subrevivents que renegan lor moralitat…

…

Tot es volontàriament afrós dins This War Of Mine e tot vos mèna a sentir lo pès de decisions malaisadas. Aquela que tornarà lo mai sovent serà de raubar o pas l’estòc de noirridura d’un autre grop de personas, es a dire jogar la subrevida de vòstre grop contra aquela de l’autre. Pas de pietat significarà un fum de consequéncias, que s’obligatz un de vòstres personatges de panar, veire de còps que i a de nafrar o de tuar qualqu’un, quitament en legitima defensa, risca plan de tombar en depression, de refusar de s’alimentar, de tombar malaut, veire doncas per encadenament de morir, çò que buta puèi lo demai del grop a baissar los braces. Mai que la moralitat dels personatges, qu’es variabla segon lo cas, es vòstra moralitat pròpia, de jogaire e doncas d’uman, qu’es en jòc. This War Of Mine recompensa d’un cèrte biais lo fach de far pròva de moralitat, mas avança tanben l’idèia que far lo ben vos salvarà pas totjorn, quora dintran en compte d’elements exteriors que mestrejatz pas forçadament. Un jòc de l’uman, que s’adreiça a l’uman, a aquesta populacion (majoritària fin finala) qu’es pas sodarda e a la quala demòra dos sòus d’etica, d’intelligéncia e de solidaritat.

Los corbasses que m’escotan se lecan las pòtas de m’ausir parlar d’un jòc tant dur, mas caldriá veire a pas doblidar lo costat jòc, e doncas agradiu, plan present tanben malgrat la negror ambienta. E d’aquel costat This War Of Mine es un jòc de subrevida coma s’en fa fòrça d’aquesta passa, anirai quitament fins a dire qu’es de mòda. En brèu vos cal recuperar un fum de causas que trainan un pauc pertot per bricolar de causas essencialas, coma un forn, de recuperators d’aiga de pluèja, de lièchs, o mens directament essencialas, coma un fautuèlh, una ràdio, una guitarra. Mens essencial benlèu mas coma tot es dins los pichons quicomets d’una normalitat quotidiana retrobada que la santat, en particular mentala, de vòstres personatges se podrà conservar. Un costat gestion un briconèl leugièr doncas, sens que res siá jamai completament gratuit. Coma de Sims en vacanças a Sarajevo. This War Of Mine es un jòc intelligent, amb un agach agusat sus de tèmas espinoses de tractar que ven confirmar lo poder del videojòc coma espaci de refleccion e doncas coma art.

Sus aquò vos daissi, avèm pas res pus dins lo frigò per manjar, vau a la caça al soldatum. A veire s’es comestible. A la guèrra coma a la guèrra, tè !