Tòca-Maneta 137 – L’efèit Tetris

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adissiatz !

Òc, Tetris. Mai de 130 cronicas sens parlar d’un aujòl màger del videojòc modèrne, que faguèt fòrça per sa popularitat, imaginatz aquò ? Enfin, foguèt benlèu evocat, per son estatut de dit aujòl, mas pas mai. A l’encòp, imaginatz una cronica entièra dessús ? Vòli dire : Tetris es un jòc non-figuratiu que vei davalar de tetraminòs – d’objèctes geometrics compausats de 4 carrats – que cal agençar per far de linhas e far petar la marca sens que l’apilament tòque lo naut de l’ecran. Ai tot escrit en 2 linhas, pas mai. Poiriái apondre que tot se debana sus un fons musical rus popular, que retipa las originas pre-casuda del blòc sovietic del jòc (rapelam qu’es la creacion d’un cèrte Alekseï Pajitnov que batalhèt una bona part de sa vida per se’n recuperar los dreits mas ne tirèt segurament pas jamai lo benefici qu’auriá poscut). Aquò’s bon per la cultura generala, mas es un pauc tot e avèm fait lo torn.

Seriá oblidar qu’una causa simpla pòt aver un impacte cultural màger, es exactament lo cas per Tetris. Ara, tot lo monde sap çò qu’es « un tetris », poiriá quitament dintrar dins lo diccionari amb per definicion « agençament d’objèctes de biais a optimizar l’espaci que lor es alogat, per extension satisfaccion tirada d’un agençament lo mai capitat possible ». Aprofechatz del temps que la caissièra fai bipar las crompas del tipe davant per organizar las vòstras sul tapís mecanic ? Fasètz un tetris. Partissètz en vacanças e, coma a cada còp, cabussatz dins l’art dificile de far càber totas las valisas dins la mala de la veitura ? Fasètz un tetris. Sètz estudiant·a en cambre universitària e avètz sonque un recanton de res per metre vòstres afars ? Fasètz un tetris. Sètz un·a cap del servici urgéncias d’un grand espital public per temps crosat de pandemia e reduccions budgetàrias e pensatz a cossí lotjar totes los e las qu’an mestièr de reanimacion ? Fasètz un… bon, aquí benlèu pas mas vesètz l’idèa.

Lo mòde "periple" es un biais de mòde aventura, amb creis progressiu de la dificultat.

En mai de son impacte cultural indenegable, Tetris es tanben estat bravament estudiat… pels cognitivistas. Fins a teorizar un fòrça interessant « efèit Tetris » que dona nom a aquesta cronica. Aquel sindròme, qu’es pas sonque ligat al jòc Tetris mas pòt tanben aparéisser amb d’autras causas que son pas de videojòcs, arriba quand se passa tròp de temps brancat sus una activitat donada, una activitat que sollicita l’esperit, e que pauc a pauc aquela activitat comença d’influir sul biais de pensar, sus la representacion del monde o encara suls sòmis. Coma Tetris es, de basa, un jòc addictiu, es plan possible d’i passar un pauc de temps puèi de començar a agaitar son entorn e los elements qu’o compausan coma se foguèsson de tetraminòs de dispausar coma dins lo jòc, d’imaginar cossí s’enlogarián entre els d’objèctes cubics de la Realitat Vertadièra. Pòt èsser tanben de barrar los uèlhs per dormir aprèp aver jogat e de veire tombar las pèças. Pas de marrit procès al videojòc, se sap qu’aquò arriba tanben a los·las que fan de puzzles e ieu me fa aquò aprèp la pesca : se cluqui los uèlhs vesi qualques oras encara lo flotador fremir a la susfàcia de l’aiga…

Aquí imaginatz una musica direm "etnica", cada moviment de pèça fa un bruch de tamborn.

E, coma las causas son plan faitas quand s’agís del cervèl, es possible de far un efèit Tetris sus… Tetris Effect. Gaitatz-me la talha dels esclòps !

Servís pas de res de dire que Tetris Effect desempolsa lo jòc original, foguèsse pas lo cas existiriá pas o ne parlariam pas. De fait, sus un principi que serva la basa amb juste çò que cal d’apondons (per exemple es ara possible de far càser las pèças de biais instantanèu, de metre de costat una pèça que nos vai pas e tanben d’arrestar lo temps per un minijòc bònus), Tetris Effect va trabalhar sus tot çò qu’es a costat, sus l’escrinh, sul contèxte e sus l’environament de jòc.

Aital lo mòde campanha del títol vos menarà per un plenponh de nivèls variats, dins de decòrs pas totjorn figuratius mas embeguts d’una granda poesia : de còps seràn d’animals marins faits de punts de lutz que nadaràn a l’entorn de la grasilha, d’autres còps vos trobaretz dins de dunas, en l’aire a costejar de montgolfièras… Coma lo jòc es pensat per e disponible en Realitat Virtuala, cada environament visualament trabalhat portarà un sentit diferent, çò que buta d’alhors lo jòc a vos perpausar de partidas segon vòstra umor del moment.

Sus aquela mena de nivèl, lo fons s'esclaira quand una pèça es pausada. Desconselhat als epileptics.

En complement d’aquò l’enòrme trabalh que presenta Tetris Effect es sus la musica. La musica aguèt totjorn una importància dins Tetris, e aquò tanlèu la debuta, mas jamai èra estada tan integrada al jòc. Cada nivèl dispausa donc de sa banda sonòra, en coeréncia amb sa pata visuala, e investís de genres variats en diable, passant del lounge de monta-davala a l’electro frenetica, a la balada pòp, a las polifonias mondialas, al free jazz, a las musicas tradicionalas salpicadas de « world » etnica… Un mescladís estonant que fonciona plan en realitat ; mas vertat es que calrà ja èsser plan curiós·a al nivèl musical per se daissar embarcar. Aquò s’arrèsta pas aquí : participatz a la musica e son evolucion, se contenta pas de seguir vòstras accions en indicant sonque se la partida vira ben o mal. Cada movement que fasètz, cada pèça qu’apareis, que davala, que manejatz, cada linha completada emet un son, un brut de boca, de percussion, de còrda, un buf d’ambient o un efèit organic. Cada musica de cada nivèl serà doncas, per fòrça, complètament diferenta d’una partida l’autra, que serà foncion de las accions que faretz. Una musica adaptativa impressionanta qu’acaba per cambiar radicalament la proposicion iniciala de Tetris que, d’un jòc de copacap passa a un jòc de ritme, quasi un jòc musical e visual ont seriam quitament temptats de barrar los uèlhs per se daissar portar, paradoxalament la garantida de pèrdre tota sa partida !

En moviment, los efèits de lum son miraudioses.

Pas de azard aquí, aquel Tetris Effect es l’òbra de Tetsuya Mizuguchi, un mèstre del jòc de ritme, rendut famós per sas experiéncias musicalas (e competitivas de còps) que daissan una plaça bèla a l’abstraccion, es a dire l’aspècte non-figuratiu dels objèctes presentats d’una man mas tanben la volontat marcada de copar lo·a jogaire·a de la realitat, dins una recerca avançada d’una poetica del videojòc. Pas qu’aquò, òc !

Coma un biais de boclar la bocla, Mizuguchi liura un Tetris Effect que serà segurament l’òpus lo mai en mesura de provocar l’efèit Tetris qu’evocàvem mai naut ! Balet de sensacions, imatges, sons, emocions, es una òbra complèta que sublima la matèria originala e s’adapta, per sos mòdes de jòcs variats e plan pensats, al moment del jòc, a l’enveja prigonda e cambiadissa dels jogaire·a·s, en lor daissant en cap una nívol fosca de sentits apasimants.

Sus aquò vos daissi, vòli anar acabar ma partida mas me demanda de tresaurs de concentracion amb aquela salopariá de dalfin de lutz que viroleja pertot en se trufant de ieu.

Tetris Effect

Data de sortida

9 de novembre de 2018

Supòrt(s)

PC / PlayStation 4 / Xbox Series / Xbox One

Genre

Copacap

Desvolopaire / Editor

Monstars / Enhance Games

  • Rendut Visual
  • Scenari
  • Jogabilitat
  • Banda son
  • Durada de vida

%

Taus de Contentament Gahussenc

Lo Sentit del Gahús

Estonant jòc d’ambient, que prepausa una formula de basa fòrça coneguda que va cercar de sublimar per d’efèits visuals, de musicas e qualques causidas videoludicas radicalas. Coma espaci-temps en defòra de nòstra realitat, fonciona plan.

Tòca-Maneta 136 – Esquadrons

Chaspaires de maneta (dels gases), picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de fautuèlh ejectables, adissiatz !

Es causa coneguda que l’univèrs de Star Wars sabronda de possibilitats d’espleitacion, d’alhors l’oncle Mickey s’i es pas enganat. Demest la Fòrça, los personatges carismatics, los sabres lasèr, trobam tanben, çò que regaudirà los dròlles que foguèrem, los vaissèls espacials. Tre la sortida del primièr filme en 77 soi segur que tot lo monde se somiava èsser Luke Skywalker a las comandas de son X-Wing per anar espetar lo nogal de l’Estela de la Mòrt (me fa estranh d’o escriure, ara ai l’impression que Estela de la Mòrt es lo títol d’una pastorala bearnesa).

Emai foguèsson raras, las cinematicas, en a-plats d'imatges fixes que fa "filme de propaganda", an un charme pro unic.

Del còp estonarà degun d’apréner que, pro rapidament, los faseires de videojòcs s’i enganèron pas mai que Tonton Mickey e que pareguèron plan de títols, ja sus bòrnas d’arcada, que vos botavan dins la pèl d’un menaire de nau espaciala : entre l’X-Wing, segur, puèi lo caçaire TIE de Dark Vador, l’Esclau de Boba Fett, o encara lo famós Falcon Millenari de Han Solo (Fan Sòla en occitan estandard), i a de qué far ! E passi suls afars mai terrèstres, coma los podracers de l’infernal episòdi 1 que donèron una adaptacion pro presada sus Nintendo 64, o los speeders del Retorn del Jedi, qu’aguèrem l’escasença de veire dins plan de jòcs.

Lo briefing, passatge obligatòri abans tota mission.

Al mitan de tot aquò reteni la seria dels Rebel Assault (1993-1996) e aquela dels Rogue Squadron (1998-2003) que n’es un biais de succesor espiritual, mas n’i a d’autres. Aqueles jòcs capitèron a l’encòp de sedusir un public larg, qualques especialistas o la critica (amb de variacions segon l’òpus), en me fasent m’apercebre que, definitivament, èri pas fait per aquela mena de jòcs. Me soveni encara dolorosament de m’escrachar en bocla dins Rogue Leader… dins la mission didacticiala. Em.

Bon, coma, malgrat tot m’agrada de pilotar – me fisètz jamai mai qu’una veitura a menar, se i a un axe vertical a gerir anam cap a la catastròfa – e que i a pas de rason per que ne pòsca pas profeitar ieu tanben, mas tanben perque soi un caput de primièra, ai volgut tornar ensajar. Se passèt plan melhor, çò qu’es ja un bon punt.

Los moments de pausa entre las missions permeton de parlar a son equipa e apréner a los conéisser melhor.

Se cal pas enganar per la preséncia del sagèl d’Electronic Arts, mostre del sector, als crèdits de lançament, Star Wars: Squadrons es un jòc modèst, mesurat, luènh de manifestar una ambicion fòla o de mostrar un contengut gargantuesc. Sufís de véser aqueles cobèrts un pauc voides ont vos agaitan (lo jòc es a la primièra persona sonque) de personatges estatics (e pas extatics), o encara aqueles decòr espacials que semblan de còps a una estòfa ondrada sonque pausada aquí e dins los quals pòt èsser malaisit d’aver una bona sensacion de velocitat, per se’n rendre compte.

La vista cockpit, sola disponibla, es una escomesa... capitada.

A despart d’aquò Squadrons es un pro onèste jòc, quasiment dins lo registre dels « aperitius », que vòl mai que mai ensajar de causas per rapòrt a sa licéncia d’origina. Contràriament a sos aujòls, la tòca es pas de vos far tornar viure la flor de las batèstas espacialas dels filmes, non, sèm aquí dins una istòria complètament novèla, emai foguèsse ancorada dins una temporalitat que coneissèm ja. Las guest stars (convidats espacials en lenga nòstra) i seràn raras e pauc estofantas (comptatz d’i veire Wedge Antilles o l’amiral Ackbar, mas pas Luke Skywalker o Dark Vador, d’exemple), per s’estacar a un ancian pilòte de l’Empèri passat a la Resisténcia per de rasons eticas o a una capitana imperiala retòrsa e rancurosa.

Lo cobèrt es l'endrèit ont parlar al monde e agaitar los vaissèls de prèp.

La partida màger de Squadrons se passarà aprèp la mòrt de l’Emperaire Palpatina, a un moment ont l’Empèri comença de se desagregar e ont la Resisténcia pausa pro penosament las basas d’una nòva Republica. Lo primièr interès de Squadrons es, totjorn amb una progression en missions e objectius caracteristica del genre, de nos far jogar mai o mens en alternància una esquadra de la Republica e una esquadra de l’Empèri. Los enjòcs, los personatges, s’entrecrosaràn, dins un scenari forçadament accessòri mas onèstament mes en plaça. Evidentament, èsser dels dos costats del conflicte vòl dire tanben aver la causida de dos còps mai de vaissèls. Vos arrèsti : n’i pas de miliassas, quitament se los principals i son (X/Y/A-Wing pels rebèls, tota la panoplia TIE costat missants).

Es plan notat, Dark-Vador-Rogue-Leader-Price.

Mas es que cadun es plan trabalhat, amb un cockpit unic, un sentit particular, e una utilizacion en mission pro especifica : aital se jogarà pas un bombardièr coma un caçaire e, amb la gestion minimala mas presenta dels elements de son esquadra, donarà d’afrontaments immersius que, en cas de dificultat, viraràn a l’escaramossa tactica ont l’estrategia senhoreja tan coma la competéncia a pilotar.

Abans cada mission/partida nos es demandat de causir un equipament. Tot se jòga a l'equilibri.

Poiriam estancar la cronica aquí, en aguent fait lo torn d’un jòc accessòri e simpatic, sens ne far tròp, aprèp aver evocat son mòde multijogaire de la meteissa traca. Mas seriá estat passar a costat d’una foncionalitat que fa la sal de Squadrons, e o disi amb tan d’assegurança que manquèri ieu passar a costat : Star Wars: Squadrons es un jòc que se fa, s’avètz lo material que cal, en Realitat Virtuala (VR).

De còps que i a los decòrs son pro espectacloses.

E, subran, tot ven clar : l’estaticitat dels personatges al cobèrt, lo suènh menimós portat a la modelizacion de las cabinas, lo void espacial que fa tela, tot aquò a de sens pas qu’amb lo casque VR. Segur, aquesta foncionalitat donarà pas a Squadrons l’ambicion que jamai aguèt pas, mas permetrà d’abordar la quinzena de missions del jòc amb un uèlh nòu e plan mai enlusit : i sèm dins lo cockpit, a quichar suls botons per activar un boclièr o lançar de missiles, a tirar la maneta dels gases, a levar los uèlhs per agaitar aquel vaissèl que nos ven de fregar lo droïde de reparacion, a clinar lo cap sul costat per entamenar la viroleta que nos permetrà d’esvitar aquel autre que nos verrolha al visor e nos arriba dreit dessús…

Es essencial de comunicar amb los collègas de la l'esquadron.

Aquela experiéncia farà pas de Squadrons lo jòc definitiu de vaissèls de l’univèrs Star Wars qu’aviá pas la pretension d’èsser mas çaquelà un jòc capable de suspréner en ben e de regaudir son monde qualques parelhs d’oras. E aquí tornam los dròlles qu’èrem.

Sus aquò vos daissi, que me cal PIU PIU VROOOOO RRRRRRRRR FRCHT PIU PIU PIU

Star Wars: Squadrons

Data de sortida

2 d’octobre de 2020

Supòrt(s)

PC / PlayStation 4 / XBOX ONE

Genre

Simulacion / Combat espacial

Desvolopaire / Editor

EA Motive / Electronic Arts

  • Rendut Visual
  • Scenari
  • Jogabilitat
  • Banda son
  • Durada de vida

%

Taus de Contentament Gahussenc

Lo Sentit del Gahús

Jòc onèste, un pauc cortet e limitat mas agradiu lo temps que dura, mai que mai en VR. Pèrd clarament d’interès sens aquò. E amb aquò, ne ganha, amb una immersion dins la cabina de vaissèls populars pro bona.