Tòca-Maneta 44 – Fallout Falord

Fallout Banner

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

L’ivèrn ven ! Mas anam pas parlar del Tròn de Fèrre, que l’ivèrn es plan simpatic mas aviái enveja de vos perpausar un ivèrn vertadièr, un ivèrn ont se calfar mofletament al canton e se clafir de racleta sufís pas pus a contentar nòstre besonh de frescura e de solesa, non, un ivèrn nucleari ! Fukushima, Tchernobyl, o perque pas Moruroa es plan polit tot aquò, mas es pas res a costat de çò que menaça de nos tombar sul morre un d’aquestes jorns. La guèrra nucleara, i a pas qu’aquò ! E vòli pas far mon alarmista, mas coma la mitat de la planèta a los mejans de far petar l’autra mitat e de se far petar en prima, me sembla qu’es una realitat que se pòt tocar. Ieu ? Non, va plan, ieu soi prèste, los espèri los missiles. Ai cavat dins mon ostal un abric anti-atomic, l’i ai fotut dètz ans de mongetas en bostia e tota ma colleccion de videojòcs, istòria de m’ocupar. E per m’aprestar a aqueste futur que mancarà pas d’arribar, me fau la man sus la seria Fallout, que lo numerò 4 ven de sortir, dins l’extasi generala dels afogats del becquerel, pas lo libre per plan parlar, l’unitat de mesura de la radioactivitat. Pas cap de relacion. Enfin, pensi pas.

Fallout Boum

E BOUM !

Perque dins Fallout, que lo nom vòl dire retombada dins la lenga de Doctor Folamor, jogatz un tipe que dèu sortir de son abric ont s’es anat amagar après una petada atomicassa, de pas confondre amb una petassa atomicada, per anar veire un pauc çò qu’es arribat al monde d’aquel temps. E, tant val zo dire, o sabèm, l’arma nucleari fa pas tròp de ben a l’ecosistèma e a la vita en general, manca benlèu, per veire las causas positivament, per crear d’espècias nòvas, que pas un creator del planèta n’auriá segurament agut l’idèia, amb un nombre de patas irregularas e una quocient intellectual del registre de l’aleatòri. Contra tot aquò, e per subreviure dins un ambient post-apocaliptic cargat, podretz comptar sus tot una panoplia d’armas a bricolejar e a melhorar. Urosament per nòstre personatge, lo jòc se passa als Estats-Units, doncas ne podretz trapar un pauc pertot dins d’ostals abandonats. Se seriá passat en França, lo tipe auriá agut lo temps de se far mossegar vint còps per un gós a dos caps avant de trapar la paura escopeta de la memet al fons de la bòrda. Tanben, lo famós Pip-Boy, vengut un pauc l’emblèma dels Fallout, serà un aligat benvengut, una tòca d’optimisme jos la fòrma d’una montra o d’un PDA personal.

Fallout Yao Guai

Quand disi que las radiacions fan pas de ben a la fauna locala…

A despart d’aquò vos caldrà pas n’esperar tròp del monde que crotzaretz, que ja en temps normal l’èsser uman es de racar, quora dèu luchar per sa subrevida a la tendéncia pesuga a pas far de present. Seretz doncas daissat tot sol al mitan de tèrras tornadas salvatjas, a vosautres de vos organizar per saber que far e ont anar ! Una dinamica de jòc que sembla plan a la seria dels Elder Scrolls, coma Skyrim e Oblivion, e de fach, dins un cas coma dins l’autre es la societat Bethesda qu’es a la manòbra. Los coneisseires sabon doncas que se pòdon esperar a una libertat casi-totala, un sistèmi de causidas qu’an una influéncia sus l’anar de l’istòria, una escritura folhada, per un fum de temps a i passar. En mai d’aquò, la seria Fallout es coneguda per son umor negre, son cinisme, e per un ambient comol de referéncias Pop Culture, l’omnipresent Nuka Cola en cap, e a l’encòp tipat annadas 50, amb d’ostals pavalhonaris, de vestits e de musica d’epòca, de filmòts de propaganda. Un clinhet apuejat a la Guèrra Freda e sa menaça nucleària ? Benlèu !

Fallout Shelter

A pena soi DRH d’abric anti-atomic, es ja lo rambalh.

Aqueste còp Bethesda faguèt las causas en grand e a particularament sonhat sa campanha de com’, fins a ne sortir un jòc avant lo jòc, l’aplicacion per plataformas mobilas Fallout Shelter, que vos plaça en supervisor d’un abric anti-atomic. A vos doncas de bastir de peças novèlas per produire d’aiga, d’electricitat, de manjalha, melhorar las competéncias de vòstres locataris cada jorn mai nombroses, ne mandar qualques uns en excursion recuperar d’armas, de vestits e de capsulas de sodà, la moneda del jòc, al risc que fagan un marrit rescontre. Ço de plan es que lo jòc es a l’encòp complet sens èsser finalament mai qu’un pichon jòc de gestion coma n’espelisson totes los quatre matins, mas es tanben gratuit. Podètz doncas vos aprochar la seria Fallout e sas caracteristicas per la pichona pòrta, avant de veire se volètz dobrir la granda. L’ai dich, un còp fach, se tornarà barrar qu’al cap de detzenas e de detzenas d’oras de jòc. Sètz prevenguts !

Sus aquò vos daissi, me vau embarrar dins mon abric fabrejat a l’ostal amb Fallout 4, del temps que soi dessus pòdon ben petar qualquas bombas o vos podètz totes entre-tugar, n’ai pas res a fotre !

Fallout paisatgeEvaluacion Fallout Shelter

Tòca-Maneta 43 : Èra pas ma guèrra

This War of Mine Banner

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Avèm rarament l’ocasion de parlar filosofia dins Tòca-Maneta, pasmens es una disciplina qu’es ligada als videojòcs e plan mai qu’o pensam. Farai l’intriduccion a mon perpaus del jorn per doás citacions plan conegudas de grands filosòfs d’aqueste monde, que m’en soveni pas mai lo nom, e urosament perque m’auriá segurament obligat a ensajar encara un còp de prononciar d’alemand, un exercici totjorn plan penable per ieu. Ma primièra citacion serà « La guèrra, es mal ». Vos daissi qualquas segondas per meditar dessus, vaquí. Mon autra citacion es « Èra pas ma guèrra ». E aquí non, vos daissi pas de temps per soscar dessus, perque anam encadenar dirècte. Perque perdon mon car Silvestre, mas la guèrra lo mai sovent se causís pas, se patís !

this_war_of_mine Plan

A la nuech, vos cal causir ont anar.

Aquí resumit simplament lo principi de This War Of Mine, qu’auriái enveja de revirar per « Aquesta guèrra que faguèron mieuna », çò que rejonh ço que disiái mai naut. Perque This War Of Mine es un jòc de guèrra, un jòc sus la guèrra, mas la vertadièra guèrra, pas aquela, per un còp, que vos damanda d’emponhar un fusilh per anar jogar al eròi sus la linha de front e alinhar las petadas al cap d’un enemic indeterminat per fin de ganhar una medalha en chocolat e subretot pas de sesilhas de psy a garir lo sindròme pòst-traumatic. Non, la guèrra longanha, pas aquela qu’es menada mas aquela qu’es viscuda, per de civils que seràn jamai, d’un costat coma de l’autre, que de domatges colaterals. Una pèrda acceptabla, diria l’Estat-Majòr.

This War of Mine Run

Es que vau botar la man sus tot çò que passa e qu’es pas a ieu ?

Dins This War Of Mine, començatz dins l’ostal roinat d’una vila imaginària d’un pais imaginari tanben mas a la consonància eslava o balcanica. Se sentís rapidament la referéncia a un conflicte plan mens maniquean que las guèrras de la primièra part del sègle 20, subre-representadas dins lo videojòc, non aquí tot fa pensar a las annadas 90, al moment de la despartida de Iogoslavia. Una proximitat temporala apuejada pel costat familièr e uman de tot lo jòc, notadament lo fach que vòstra tòca es de far subreviure un ponhat de personatges que son pas de soldats, mas d’umans plan umans, amb una vida d’uman. Cadun a son istòria pròpia, aviá un mestièr abans aquesta guèrra que saurem pas jamai çò que la provoquèt ni qualas son las fòrças en preséncia, de còps una familha, de passions, un avenidor… E totes an en comun d’aver res pus, de se tornar trobar sens vertadièrament se conèisser dins aqueste ostal trocejat, ont caldrà combatre lo freg, la fam,la depression, las atacas de sacamand que plan sovent seràn pas que de subrevivents que renegan lor moralitat…

This War of Mine Death

Tot es volontàriament afrós dins This War Of Mine e tot vos mèna a sentir lo pès de decisions malaisadas. Aquela que tornarà lo mai sovent serà de raubar o pas l’estòc de noirridura d’un autre grop de personas, es a dire jogar la subrevida de vòstre grop contra aquela de l’autre. Pas de pietat significarà un fum de consequéncias, que s’obligatz un de vòstres personatges de panar, veire de còps que i a de nafrar o de tuar qualqu’un, quitament en legitima defensa, risca plan de tombar en depression, de refusar de s’alimentar, de tombar malaut, veire doncas per encadenament de morir, çò que buta puèi lo demai del grop a baissar los braces. Mai que la moralitat dels personatges, qu’es variabla segon lo cas, es vòstra moralitat pròpia, de jogaire e doncas d’uman, qu’es en jòc. This War Of Mine recompensa d’un cèrte biais lo fach de far pròva de moralitat, mas avança tanben l’idèia que far lo ben vos salvarà pas totjorn, quora dintran en compte d’elements exteriors que mestrejatz pas forçadament. Un jòc de l’uman, que s’adreiça a l’uman, a aquesta populacion (majoritària fin finala) qu’es pas sodarda e a la quala demòra dos sòus d’etica, d’intelligéncia e de solidaritat.

Los corbasses que m’escotan se lecan las pòtas de m’ausir parlar d’un jòc tant dur, mas caldriá veire a pas doblidar lo costat jòc, e doncas agradiu, plan present tanben malgrat la negror ambienta. E d’aquel costat This War Of Mine es un jòc de subrevida coma s’en fa fòrça d’aquesta passa, anirai quitament fins a dire qu’es de mòda. En brèu vos cal recuperar un fum de causas que trainan un pauc pertot per bricolar de causas essencialas, coma un forn, de recuperators d’aiga de pluèja, de lièchs, o mens directament essencialas, coma un fautuèlh, una ràdio, una guitarra. Mens essencial benlèu mas coma tot es dins los pichons quicomets d’una normalitat quotidiana retrobada que la santat, en particular mentala, de vòstres personatges se podrà conservar. Un costat gestion un briconèl leugièr doncas, sens que res siá jamai completament gratuit. Coma de Sims en vacanças a Sarajevo. This War Of Mine es un jòc intelligent, amb un agach agusat sus de tèmas espinoses de tractar que ven confirmar lo poder del videojòc coma espaci de refleccion e doncas coma art.

Sus aquò vos daissi, avèm pas res pus dins lo frigò per manjar, vau a la caça al soldatum. A veire s’es comestible. A la guèrra coma a la guèrra, tè !

This-War-of-Mine-Image-du-jeu-PCEvaluacion This War Of Mine

Tòca-Maneta 42 – La lei del Tallion

L'Ombre du Mordor Banner

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

SPOILER

SPOILER

E uèi anam parlar tot a fet seriosament de respècte d’òbra originala o de cossí fargar de contengut novèl e interessant a partir d’una matièra ja chucada fins a la mesolha. La matièra en question es l’òbra de Tolkien, facha de romans epics, de contes e de plan d’autras causas mai o mens definidas qu’aguèron per tòca de descriure lo mai precisament possible un univèrs totalament inventat mas pasmens totalament coeerent. Tot lo monde legiguèt pas los libres del Senhor dels Anèls que, per tant interessants que siaguèsson, son d’un nivèl de cagantituda rarament egalat, degut mai que mai a una traduccion francesa tròp…francesa justament. Seretz uroses d’aprene que son a ne far una autra, mai modèrna, çò que deuriá èsser l’ocasion de descobrir o tornar descobrir lo libre fondator de l’heroic-fantasy modèrna. Per contra, coneissètz segurament los films, de Peter Jackson, una primièra trilogia senhoresca de bona factura, seguida d’una trilogia hobbitesca a l’interés inversament proporcional a l’espèra suscitada.

Vielha coneissença

Ten, una vielha coneissença

Lo jòc La Tèrra del Mitan : l’Ombra del Mordòr es a la crotzada de l’òbra literària e de l’òbra filmica, tòrna préner, per de questions de dreches, l’estetica de la segonda en recuperant d’elements scenaristics de la primièra, mas en amenatjant una istòria nòva dins un trauc cronologic daissat per Tolkien e sos successors. L’idèia es pas marrida, e es quitament capitada, perque sortissèm de l’encastre de l’adaptacion conament bèstia e limitada en videojòc a una creacion que seguís la logica non-lineària del mèdia, forçadament diferenta dins son anar qu’un libre o qu’un film. Lo jòc es polit, çò qu’èra pas ganhat, vist que se debana en Mordòr, es a dire la tèrra la mai desolada descricha per Tolkien, doncas pas briga polida a la debuta, regaudissent de jogar e puslèu pregond dins son gameplay. Es viu, sens gaire de pausas, e lo monde, clafit de missants orcs, se mòu en permanéncia a l’entorn del personatge principal. Lo personatge principal, justament, se sona Tallion, es un rodaire e…morís a la debuta del jòc. Mèrda. Mas non, perque en fach, l’esperit d’un ancian èlf pren possession de son còs e l’empacha de morir, en li balhant de fòrças suplementàrias e gaireben subre-naturalas.

Un que merita son nom

Un que merita son nom.

E es aquí que se pausa lo problèma del respècte de l’òbra originala : aquò, dins Tolkien, es impossible. Non solament l’èlf en question a pas aqueste poder a un sol moment, sens comptar que al moment que se debana lo jòc es ja mòrt dempuèi qualques millenaris e sepelit 6 pès al mitan de la Tèrra del Mitan, mas aquest fenomèn magic es pas jamai present dins libres o films. Auriá donat del Senhor dels Anèls un cort-metratge de la mena : « pren l’anèl, dintra dins lo Mordòr, chapla tot lo monde e FIN ». Cinc minutas tòp cronò. A aquò podèm apondre tanben la preséncia de bèstias creadas pel jòc, coma los Caragors, que son finalament aquí pas que per servir de caval a Tallion e lo cambiar de temps en temps d’enemics. Aquò al mitan d’autras reférencias a l’òbra originala, elas fondadas per contra. Mas es que es un problèma ? Per ieu non, a partir del moment que l’irrespècte servís la creacion e dona un produch que pòrta un molon de novèltats dins un univèrs ja conegut e apreciat. Pensi qu’auriá plan mens fonccionat dins un univèrs juste creat per l’ocasion, sens autre background. Apreciam aquí, per exemple, de s’enfrentar a tota una armada d’orcs, que seguisson un sistèma ierarquic abotit, amb de traisons intèrnas qu’avèm la possibilitat de provocar, de caras vertadièras e unicas, de pichons noms risolièrs de la mena « Grumog-l’esclafaire-de-nenons » o « Bruthold-pas-content » e tanben lo fach que se vos vençon ganhon de galons e se reorganizan del temps que sètz remandats un pauc mai luènh. Èran de possibilitats daissadas per l’òbra originala, pauc expleitadas pels films e aqui trabalhadas a fons. Mai aquò’s pas que mon vejaire, e soi benlèu mens cotigós sul mèstre Tolkien que d’autres !

Sus aquò vos daissi, i a Brandadur-lo-Biflaire qu’a tratat ma maire, li vau anar reglar son compte a aquesta salopariá !

La Terre du Milieu™: L'Ombre du Mordor™_20150405000535Evaluacion Shadow of Mordor

Tòca-Maneta 41 – Una Witch Lorrena

The Witcher 3 Banner

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Òc, o sabi, fa plan de temps qu’èri pas tornat, mas vos en dobtatz coma soi nascut dins un banh de marrida fe ai una explicacion ja prèsta, e coma lo pair Nadal se tòrni es amb ma biaça plena de presents ! De presents que vos caldrà crompar, es pas los Videojòcs del Còr aquí.
Mon explicacion per aqueste còp serà aquela : soi tombat dins los corredors del temps, dins un país de fachilièras mas mai que mai de desenfachilhaires, dins un país ont se pòt far petar un cap coma lo tap d’una botelha de champ’, e menar un eretic al lenhièr sens esmòure mai qu’aquò la populacion locala, un país que, en un mot, me cambia plan del meu costumièr, qu’es lo País Polit dels Potonorses, coma cadun sap. Los que jògan auràn reconegut aquí lo monde de The Witcher : Wild Hunt, un dels jòcs mai esperats, e a rason, de l’annada 2015.

Dujangoth Frett
Un caçaire de primas nomenat Dujangoth Frett. E, plan segur…

Pas que siá revolucionari, notatz plan, i a gaire d’originalitats dins aquel jòc d’heroic fantasy en monde dobèrt coma comença de n’i aver a molon, mas cal plan reconèisser que çò que fa o fa plan. Al nivèl scenaristic primièr, perque l’i vesèm de longa lo fach que lo jòc siá una adaptacion d’una seria de romans escrichs per Andrzej Sapkowski, un polonés. Pas una linha de dialòg fòra-subjèct, pas una quista que passe sens esvelhar un minimum d’interès, quitament la mai segondària, pas una istòria personala d’un figurant rolesc qu’anatz crotzar per azard que sentisca pas lo background folhat. D’un talent rare, l’escritura de The Witcher buta cap a la dark fantasy, jos-genre de l’heroic fantasy que defugís lo maniqueisme per un esquemà complèxe d’accions e de decisions qu’entrainan de consequéncias en cadena malaisadas de preveire e doncas d’empachar. Lo « Witcher » del titol, lo sorcelaire, Geralt de Riv, es un bon caçaire mas son intelligéncia es sus d’unes plans un pauc limitada, puèi es plan sovent que serà guidat mai per sa passion, per pas dire mai, que per sa rason. Aquò fa que se tròba plan sovent enfrentat a de batèstas politicas supèr-complicadas a las qualas farà tot per escapar sens, de còps, i arribar, una posicion que nos tòrna menar, en tant que jogaire, a aquela d’un gran de sabla dins un univèrs que podriá existir sens nòstra preséncia o a tot lo mens qu’aquò fariá pas anar pièger. La tòca de Geralt es pas de salvar lo monde, es de se salvar el-meteis e las qualquas personas qu’estima. Es completament egoista dins un monde qu’obliga a l’èsser, e qu’obliga a trantalhar en permanéncia entre lo negre e lo blanc, e encara, quora aquestas concepcions an encara un significat…

Répondez par signes
OK…

Segondament, es cool d’èsser Geralt de Riv (bon, avèm pas la causida) perque es cool d’èsser un sorcelaire. Es quand mema pro rare de jogar un caçaire, tipe caçaire d’aquí, qu’auriá tanben las competéncias del seu gós. Emplaçatz lo fusilh per una espasa e auretz una idèia de çò qu’es lo mestièr de nòstre Geralt : lo monde lo pagan per anar tuar los monstres que mancan jamai d’espaurugar tota una region. E doncas vos cal passar de temps a cercar las pesadas, e recampar d’indicis, a seguir las odors a la flaira, a tendre de trapèlas, per identificar lo monstre en question, demest un bestiari plan fornit en òrras bestiassas, puèi a li cremar son nís, a li crebar sos pichons e lo maudire sus dètz generacions, aquela raça de demòni de sa maire la… hum, perdon. En brèu Geralt es un pistaire de tria, e sas competéncias per seguir la salvatgina seràn tanben utilizadas per tornar trobar d’umans plan umans, dins las (grandas) vilas del jòc : de raubaires, de murtrièrs, o juste de testimònis utiles a la quista personala del personatge. Un costat « Sherlock al país de Conan lo Barbare » qu’es puslèu fresc !

Gwynt
Lo Gwynt es un vertadièr jòc dins lo jòc.

Sabi, aviái començat en dire que de noveltats o d’originalitats The Witcher ne portava gaire, e aquí soi a dire lo contrari. Mas mantèni ! En veire tot çò qu’existís o existiguèt dins lo domèni videòludic, la sagà The Witcher mèna pas tant d’originalitats qu’aquò. Mas…n’es una en se ! Dins lo biais de far, mai que mai. Per una rason principala : aquò nos ven de Polonha. Qu’aquò siá lo libre original o lo jòc, The Witcher es 100% polonés, d’un estudiò sonat CD Projeckt Red. E aquò se sentís dins aqueste RPG a l’occidentala vengut d’un autre Occident, un Occident desconegut, mespresat de còps que i a, que capitèt de provar en 2015 que sabiá far venir autra causa que de plombièrs e de papas. E degun s’i enganèt pas, que quora Obama venguèt visitar Polonha lo darrièr còp, qu’es aquò que li ofriguèt lo primièr ministre d’alai coma present ? E òc, un exemplari de The Witcher ! E a aqueste moment, i aguèt pas de marrida lenga per petar l’ambient, que America coma Polonha sabon plan lo pes que pòt aver aqueste ben cultural dins l’economia d’un país, amai un país en marrida santat coma aqueste ! Mas parlarem pas mai politica e economia, que ne perdriam encara Geralt dins la discussion e sabèm ben que nòstre sorcelaire aima plan mai caçar lo tròll que l’òme politic, es plan mens viciós coma bèstia, e plan mens penós a manjar !

Sus aquò vos daissi, mon sorcelaire m’espèra per desencorcelar a la sorsa una sorcièra sorna dins sa soricièra. E dèvi anar a l’ortofonista tanben.

L'Esturgeon doré
Evaluacion The Witcher