Dins l’alegoria de la Caverna, Platon descriu una bauma ont viurián los òmes, encadenats, tenguts alunhats del defòra e del solelh, e que coneisson de la lutz pas qu’aquela que fan, artificialament, amb un fuòc que dessenha lors ombras sus las parets. La cavèrna es aquí un simbòl, la representacion del monde, nòstre monde, ont totes vivèm. Pensam qu’aquel monde es lo vertadièr, mas aquò seriá pas qu’una ilusion. Per sortir de la cavèrna, l’environament que reconfòrta mas que limita, i a mestièr de far un trabalh d’aprentissatge, d’acquesir de coneissenças, notadament de sa pròpia persona. La cavèrna es lo monde real, mas es pas la realitat, qu’es en defòra. Mas per accedir a la realitat, la cavèrna deurà servir de laboratòri d’idèias e de miralh de la refleccion e de la coneissença. A cadun serà ofèrta la possibilitat d’un percors iniciatic, cap al l’elevacion e lo melhorament.
Adiussiatz totjorn, chaspaires de maneta e picanhaires de botons, sètz plan dins Tòca-Maneta, e òc, es totjorn una cronica videojòcs e pas filosofia. Mas de còps que i a, los dos se rejonhan. Es lo cas aqueste còp amb The Cave, la cavèrna doncas, pichon jòc independent de l’american Ron Gilbert, lo creator un pauc caluc dels, ara vielhs, Maniac Mansion e Monkey Island. Disi un pauc caluc perque sos jòcs conoissèron lo succès mai que mai per un umor e una concpecion dels videojòcs plan particulièrs, que tornam trobar dins The Cave. La Cavèrna doncas. E se fa lo ligam de biais mai qu’evident amb l’istòria de Platon, es qu’aquela cauna parla, sosca, e ofrís als aventurièrs que vendrián a s’i engatjar d’explorar lo costat lo mai negre de lor personalitat per poder, enfin, sortir a l’aire liure.
Vos cal causir 3 personatges demest 7, totes estereotipats e es volgut : un cavalièr, una exploratritz, un scientific, un paisan, un monge zen… A cadun es arribat un daquòs pas tròp polit, an fach de causas pas tròp bravas, e la cavèrna va permetre a cadun de tornar viure, mai o mens, aquel episòdi negre de lor vita, qu’explica perque e coma se son tornats trobar aquí embarrats. Aquela cauna es plan particulara, que las peças ne cambian segon los personatges que s’i riscan : passam de la fieira del paisan, al temple bodista del monge, en passant per lo labò de la scientifica. Lo gameplay servis lo concèpte : son d’enigmas, un pauc classicas, ont cal trobar lo bon objècte que va al bon emplaçament per que se posca perseguir l’istòria. D’aquel costat Ron Gilbert nos aviá acostumat a melhor, mas sentissèm que tot es pensat exprès. Aquel sistèmi un pauc arcaic de jogar buta fin finala a adoptar un òrdre precís per far la causas, un encadenament d’accions que va, totjorn, arribar a reproduire la marrida accion cometuda pel personatge.
Pensavam cabussar dins los tresfons de la cauna en cèrca de redempcion mas çò qu’avèm fin finala es l’impression que las marridas accions son inevitablas. Cinisme total e, o cal ben dire, trapèla pel jogaire. Mas trapèla agradiva, d’aquelas que fan soscar, que bòtan un còp al ventre e copan lo buf. Es pro rare d’aver un jòc amb aital dos grasses de lectura : una jogabilitat simplassa, risolièra, portada per un umor (negre) omnipresent e de grafismes cartoon e a l’encòp una refleccion pesuga, seriosa, que contunha a questionar quitament lo jòc pausat. Lo jòc en tant que tal es pas perfèit, notadament dins sa jogabilitat, mas truca, e a ieu me daissèt un gost un pauc amar en boca, coma o sabon far qualques filmes un pauc aital, de la mena Seven o Usual Suspects, l’impression de s’èstre fach menar de longa, coma un cacha-niu. E ieu dempuèi qu’i ai jogat, arribi pas a dire s’es un bon o un marrit sentit…