Chaspaires de maçuga, picanhaires de bifàcia, balhaires de jòia a baston e esportius de la savana, adissiatz !
De jòcs istorics n’avèm una palancada, es un fach. L’atrait de la grandor del passat, dels empèris, de las guèrras tanben, sedusís los jogaires e las jogairas, que siá per d’estrategia a las comandas d’una civilizacion o per d’aventura « dins la pèl de ».
De jòcs preïstorics n’avèm tanben, mas plan mens. D’alhors en general son pas gaire istorics o scientifics, sufís de veire la molonada de jòcs de tir… amb de dinosaures.
Al mitan de tot aquò los jòcs istorics d’abans l’Istòria, la nòstra, avant l’aveniment de nòstra umanitat, mas juste abans, se devon poder comptar suls dets d’una man. D’aquí, forçadament, un pauc d’interès per Ancestors : The Humankind Odyssey quand foguèt anonciat per son creator, lo quebequés Patrice Désilets, conegut dins lo mitan per èsser estat lo director creatiu de la debuta de la saga Assassin’s Creed (doncas dirèctament responsable son aviada mondiala) o de Prince of Persia : Las Sablas del Temps. Es dètz ans aprèp son darrièr trabalh, amb un estúdio plan mai pichon que lo gigantàs Ubisoft, chafrat Panache Digital, que signa son tornar. Sul papièr, sa proposicion es atrasenta : controlar d’ominids fins a l’aparicion dels primièrs umans (se se pòt dire), valent a dire sus de milions d’annadas de temps. Una ambicion fòrta, tròp benlèu.
Ancestors es un pauc bastard dins son biais de tractar videoludicament son subjècte : d’un costat sembla qu’òm se desbarrasse pas tan aisidament dels reflèxes, de còps marrits, de l’escòla Ubisoft, de l’autre los desvolopaires gausan perpausar de mecanicas plan desconcertantas.
Ja per çò que lo jòc demanda en permanéncia de veire las causas dins lor globalitat : se controlatz un sol personatge a l’encòp, amb la possibilitat de caminar, córrer, trapar d’objèctes, interagir amb son environament, la tòca es la subrevida, pas de l’individú mas de la linhada, e doncas de l’espècia. Vist que soi mòrt en mens de cinc minutas d’arpatejadas selvaticas, abocinat per un ausèl gigant, o ai plan comprés. Dins aqueste cas, tòrni a mon camp, que los ominids vivon en grop, un fach que va tanben cambiar son biais de jogar : cal far atencion d’aparar sa pichona tribú dels dangièrs, per pas pèrdre de membres e riscar una androna de linhatge, i far dintrar d’estrangièrs encontrats a l’azard de sos barrutlatges pels fulhum, formar de parelhs « productius », far de dròlles, es tanben possible de se servir de la massa collectiva per espaurugar las menaças mai perilhosas. E tot aquel monde lo caldrà far seguir, de camp en installacion, e pauc a pauc lo butar a quitar la cima dels aubres per caminar, drech, dins la savana.
Per aquesta part, Ancestors es un jòc d’exploracion, mas un vertadièr jòc d’exploracion : quand començam sèm pas d’umans, avèm la comprenèla agrepida, sabèm pas res, coma Joan Nèu. Tot nos fa paur, e lo jòc capita de rendre aquel sentit per un biais de filtre a l’ecran qu’apareis quand nos aventuram dins de zònas malseguras. Per s’apasimar se caldrà rasonar, utilizar sos sens (cadun gerit independentament) per reconéisser, dins lo desconegut, çò que nos es conegut : la forma d’una planta, l’odor d’una frucha, lo bruch d’una salvatgina… Evidentament, en un temps que Michelin nimai Google existissián, pas de mapa, pas de bossòla, pas d’autre mejan de se retrobar que sos uèlhs fixats sus l’ecran, amb sonque la preséncia discrèta de qualques marcaires geografics pels endreches d’interès (refugis per campament, curiositats geologicas). E, evidentament tanben, pas mejan de comptar sus una carrièra, un bastiment, un papet sus un banc, e tornaretz trobar lo plaser de conéisser los arbres, los rius, las cimas… per vos reperar a l’anciana !
Sus aquesta maqueta d’exploracion radicala (amb de sòbras d’Ubisoft çaquelà), Ancestors ten un aspècte jòc de ròtle prononciat, mas mai que mai al nivèl « macrò ». Tot çò que vòstre monard fa desvolopa son intelligéncia : córrer, esvitar un enemic (sèrps, tigres, porcasses del Miocèn, a de gabarits que fan dire qu’urosament que totas aquestas bèstias an desaparegut), agantar un baston, lo talhar, culhir una frucha, comunicar amb son clan…
Totes los desvolopaments dobrisson d’autras possibilitats, e i a de causas de desblocar sus un biais de mapa mentala que representa lo cervèl, l’intelligéncia collectiva de sa linhada. Caldrà plan far atencion al passatge de generacions, qu’es plan conegut que totjorn los joves escotèron pas res, per qu’una competéncia apresa se perda pas en rota. Sus aquò cal apondre tot un sistèma de « mutacions geneticas espontanèas », que permeton als dròlles del clan de menar encara d’autras competéncias. Camini, camini de mai en mai, soi mai lèste, apreni a portar de causas en córrer, puèi a portar de causas a doas mans, un dròlle nais amb un bon sens de l’equilibri, la propriocepcion, es integrat, comenci de me levar per agachar mai luènh, fins a, benlèu poder caminar sus mas doas cambas…
E, aprèp l’exploracion e la generacion, Ancestors a un nivèl de mai, lo mai global : l’evolucion. Ben òc, a un moment cal avançar. Es aquí que repausa lo but del jòc : avèm una seria d’accions que cal far (descobrir un endrech, mestrejar un predator, una tecnica…) que donan de punts, qu’aquí prenon la forma d’annadas. E lo jòc valorizarà una evolucion jutjada mai rapida que çò qu’estima, uèi, la sciéncia. Un apròchi interessant, que permet amai d’aprene de causas e de fixar dins nòstre cap de datas foscas de mal reténer, en mai de far estranhament semblar lo jòc vidèo a un jòc de societat, amb sas règlas.
Çò que pòt semblar fòrça complicat a la debuta s’aprivada pro lèu, sèm un pauc coma los monards que controlam, cal un pauc de temps, d’ensages per se lançar, abans de trobar lo bon ritme. Un còp tot assimilat, una rotina s’installa, facha d’exploracion e de subrevida quotidiana, puèi de passatge a la generacion seguenta, puèi de saut dins lo temps en esperant tornar trobar sa linhada darrièr la cara d’una espècia novèla, aquela de Tomai o de Lucy…
Ne cal pas esperar tròp d’Ancestors, pasmens, es lo trabalh d’una pichòta equipa amb de mejans limitats, se vei notadament dins de grafismes pas totjorn polits e la subrevivéncia de qualques bugs, mas amb una ambicion bèla que ne demòra una durada de vida onorabla (benlèu tròp compte tengut de qualques moments ont virarem un pauc en redond) e una mapa de descobrir finfinala pro espandida. La fin del jòc es tanben un pauc mancada, es aquí que patís de son aspècte « jòc de societat » : un còp arribats a Homo Ergaster (abans Erectus e la mestreja del fuòc), ridèu, tot s’acaba !
Mas demòra çaquelà la proposicion de viure çò qu’es clarament una odissèa, amb un jòc que vulgariza l’estat actual de la sciéncia e pausa de questions bravament interessantas sus çò que butèt los ominids a evoluïr, e dins quina direccion, aital, en nos fasent far las accions, los gèstes, coma un mimetisme primal…
Sus aquò vos daissi, i a un macairodont (agacharetz, es coma aquò qu’apèlan los « tigres a dents de sabre » ara) qu’es en trin de me chapar un jove dempuèi totara, risca de me fotre en l’aire tota ma linhada aquela puta de gatàs, e tot aquò per acabar sus mon canapè, a dormir tota la jornada !