Tòca-Maneta 23 – Professor ‘Laidonc

Layton ban

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Dins la vida, i a doas categorias de personas que parlan en enigmas. Primièr, un vièlh barbarut pincat sus un fortin en plen ocean atlantic, costat Charenta per precisar, e que vesèm sortir un còp l’an per ensajar de tafurar d’esportius qu’o son mai de la camba que del cap, a ne jutjar per la dificultat qu’an a respondre a de devinhòlas tant complicadas qu’un puzzle bèlga. Lo puzzle bèlga, precisi, compòrta pas que doas peças. E puèi i a lo Professor, lo Professor Layton que, el, viu aparentament dins un monde ont lo monde aiman de se pausar d’enigmas coma se dirián bonjorn. Es despaisant qu’es pas de creire.

Layton Paisatge

Exemple d’architectura classica laytoniana. Tot es totjorn de bingois.

Professor Layton es una seria de videojòcs sus consòlas portablas qu’aguèron un succès bel al Japon, puèi dins lo monde entièr. Foguèt servit per son costat familial e son originalitat que butariá casiment a la folia talament es especiala. I a pas d’autre mot. Sens far de discriminacion, pensi onestament que i a pas que los estudiòs japoneses que son capables de nos sortir un daquòs aital.

Layton enigme

Gné ?

Graficament, primièr, la seria a una pauta unica que s’afinèt al fial dels episòdis, a mitat camin entre lo mangà, la BD bèlga e l’animacion francesa. Ieu, lo primièr còp que vegèri sos personatges, aguts, ponchuts, boçuts, anguloses e aquilins o al contrari redonds e bombaruts, e sos decòrs pastels e bucolics, aquò me faguèt pensar als dessenhs animats de Sylvain Chomet, Les Triplettes de Belleville o L’Illusionniste, per los que coneisson. Venent de l’autre costat del monde, es estonant, pasmens la causida grafica es justificada per l’istòria e lo background del jòc. Cada episòdi a un scenario unic, e una fin, pasmens s’entrecrotzan totes dins aquel univèrs un pauc alucat. Son d’enquistas, al limit entre lo policièr e lo fantastic, e los rebombiments son nombroses. Per desnosar pauc a pauc lo fial de l’aventura, cal resòlver d’enigmas, pausadas en general pel monde pintoresc qu’encontram o per l’environament. E mai avançam, mai se faràn torçudas, complicadas e viciosas. De que far trabalhar coma cal sos neurònes. Una mena de Sherlock Holmes version puzzle e cort de recreacion se volètz. La comparason es pas aleatòria, que lo Professor Layton partatja amb lo personatge de Conan Doyle qualquas caracteristicas evidentas : es londonian, abitat per son poder de deduccion e passionat de problèmis, a un cobrís-cap ridicul e un acolita que tusta sul sistèmi tant sembla nèci comparat a el. Ah, l’eternal ròtle del far-valer…

Layton Fieira

M’anatz dire qu’es un circ, e qu’es normal que semblen estranhs. Mas n’empacha…

Aquò dich, d’aisinas existisson se jamai sètz blocat per una enigma. Aquò las rend casiment opcionalas, e es pas forçadament un luxe se volètz aprofiechar a fons de l’istòria e que sètz, coma ieu, lèu frustrat tanlèu que se presenta un obstacle a vòstre rasonament. S’oblida lèu lo ton ubuesc d’aquel monde torçut e clafit d’enigmas e acabèm per acceptar sa coeréncia intèrna, quitament s’aquò nos bolèga dins nòstras percepcions de la bastison d’un monde imaginari. Perque tot simplament se degatja de l’ensemble una mena de poesia absurda que lo Colègi de ‘Patafisica auriá pas renegada, mesclada d’umor un pauc vielhanchon qu’a tanben son charme, fach de jòcs de mots paures, de gèsts, de caricaturas e de situacions eissidas del teatre popular japonés. Alfred Jarry e sos personatges grotescs, Vian e sas maquinas subre-realistas, e tota la companhia son jamai luènh. Un fialat de referéncias improbablas dins lo monde del videojòc e mai soi segur que ne podriatz trapar d’autras, tant aqueste jòc es un pauc un OVNI mas que a l’encòp nos parla, per de ressons qu’avèm gardats, dins la cultura populara, d’aquestas referéncias.

Mas bon, a un moment cal arrèstar, i a pas sonque los nippons que son capables de far de causas amb d’enigmas, los occitans tanben, avèm pro de devinhòlas e de poesia per ne far un videojòc, mai benlèu dos ! E, per exemple, tenètz, aquèla : « Dos traucs din sun trauc, de qu’es aquò de qu’es aquò ? E ? ». Òc-es, non, mas aquí èra juste un marrit exemple.

Layton CinématiqueEvaluacion Professur Layton

Tòca-Maneta 22 – Back Flag

AC4 Banner

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Anèm mòssis, cargatz las velas, levatz lo defès e començatz de cantar una sonsaina sus las amors daissadas que s’en van pas sens mal de las pensadas e los cercadors de glòria envolats amb lor istòria, Big Up Joan de Nadau. Uèi, prenèm la mar, la mar que va, la mar que ven e que li reven, perque pel primièr còp dins aqueste cronica vau parlar d’una seria qu’aviái ja evocada, Assassin’s Creed. Mas n’aviái parlat alara que l’episòdi Black Flag èra pas encara sortit, vergonha sus ieu, que pòrta amb el qualquas noveutats e cambiaments planvenguts al mitan d’un fons de salssa qu’es un pauc totjorn lo meteis.

AC4 Paisatge

Es que vos ai dich qu’èra polit ?

Lo principi, per far viste, es una periòda istorica explorada pel biais de l’Animus, un aparelh que permet de tornar viure los sovenirs de sos aujols, conservats dins la memòria genetica de l’individu. Cada Assassin’s Creed es doncas l’ocasion de passar del present al passat e justifica lo vestissatge videojòc per la partida passat pel fach que l’interfàcia de l’Animus n’a besonh. Un videojòc dins lo videojòc…me seguissètz ? Aquel episòdi va mai luènh e z’ai trobat, mai que d’acostuma, interessent. Un personatge indeterminat que vesèm pers sos uèlhs es recrutat per Abstergo Entertainment, la branca videojòc de l’escura multinacionala templièra dels opusses precedents. Serà doncas cargat de tornar viure l’atge d’aur de la piratariá, a la debuta del sègle 18, per fin d’amassar de donadas e de videòs que serviràn a l’espelida…d’un videojòc. Coma l’accion se passa a Montreal, aqui-meteis qu’es devolopat Assassin’s Creed per Ubisoft, evidentament s’agís d’una mesa en abisme fòrça biaissuda, excitenta pel fach que balha l’impression al jogaire de participar vertadièrament a la bastison del jòc al qual es presentament en trin de jogar. E se son fachs plaser, los clinhets al monde videoludic, al management a l’americana son legion e se vei qu’Ubisoft comença de mestrejar son subjècte.

AC4 Balena

Caça a la balena, al requin… Assassin’s Creed es pas un jòc PETA…

Un pauc tròp benlèu, que çò que vesèm dins la partida « passat » de Black Flag es una miraudia, tot simplament. Vos disi pas lo plaser qu’es de comandar un vaissèl pirata que cor sus l’aiga al son de cants de marins en polifonia, de poder atacar los corsaris ingleses e espanhòls, de visitar lo Caribe e de vilas coma L ‘Avana o Kingston, e de costejar de caras conegudas de la flibusta : Edward Teach, aliàs Barba-Negra, Mary Read, Anne Bony, Bartolomew Roberts… Mas mai que dins los episòdis precendents, Ubisoft trantalha entre la vertat istorica, fòrça eslonhada de l’imatge romantic que foguèt pegat al pirata, e l’enveja de far çaquela un produch videoludic de nauta volada. Per un còp lo eròi serà pas un assassin, mas un pirata coma n’i aviá tant a l’espòca : un ancian marin, en general inglés, roinat e traït per la patz relativa menada pel Tratat d’Utrecht sinhat entre los grands estats de l’espòca.

AC4 Requin

Se pòdon explorar los fons marins e trobar de tres…ATENCION UN REQUIN !!!

L’imatge del pirata valent, independent, engatjat, ne pren un còp. Son finalament de tipes un pauc perduts, de militaris o de mercands venguts criminals, que pretendon combatre los empèris mas vivon dessus en parasitas, que son incapables, quora n’an la possibilitat, de manejar lor pròpia republica, rosigats que son per de batèstas intestinas, e qu’entretenon sovent una relacion un pauc esquizofrèna amb lors ancians colègas de la Marina Reiala. Aquò balha un jòc que navèga entre doas aigas, entre spectacular e rotina, entre pregondor e superficialitat, vam e malenconia. Evidentament es, per ara, lo melhor jòc sus la piratariá, qu’a pas talament de concurréncia, mas demòra un jòc istoric que nos daissa esperar, un jorn, un videojòc suls piratas que daissariá mai de plaça a l’imagenaire.

Anèm, vos dèvi daissar, l’equipatge m’espèra. Fa de jorns que i a pas un pet de vent, bolegam pas, los viures venon a mancar. Es ora de tirar a la corta palha, per saber qual qual qual serà manjat. Rostit. Amb d’alh. E una salssa d’algas. Se sètz gentes, vos daissarai la recèpta, se per cas avètz previst de prene lo larg un d’aquestes jorns…

AC4 BandaEvaluacion Black Flag

Tòca-Maneta 21 – Demember Me

Remember Ban

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !
Me disi sovent, un pauc nèciament benlèu, qu’en tant qu’occitans avèm un rapòrt a la memòria qu’es pregond, folhat. Sabèm, benlèu mai que d’autres, la valor del sovenir, qu’es fin finala un tròç de patrimòni immaterial que nos transmetèm de persona a persona o que gardam justament per nosautres e que bastirà nòstre èstre interior.

Remember Me Nilin

Tota la tristessa de Nilin, l’eroina, amb son Sensen pegat a la colona.

Parli del sovenir e de la memòria perque son al còr de Remember Me, un jòc sortit i a qualques meses d’aquò, amb l’uèlh de la critica mas plan mens del public, çò que lo faguèt un pauc passar a las escobilhas en tèrmis de venta. Sa particularitat principala es qu’es un jòc francés fach coma un jòc american, sens los varrolhs economicò-culturals que pòdon, alai, frenar l’imaginacion dels desvolopaires. Mens d’argent per mai d’idèias, per fin de pegar a l’idèia que lo videojòc es ara un medià que permet, al delai del costat ludic, de questionar nòstre rapòrt al monde coma las òbras d’anticipacion, libres o filmes, o sabián, solas, far fins ara. E d’aquel costat, lo jove estudiò DONTNOD a capitat, en bastissent un univèrs e un discors que nos son pròches, comparat a çò que sortís abitualament, qu’es fòrça estandardizat. Aital, per un còp, serà pas l’America al centre de l’intriga mas París. E pas una París fantasmada, acordeon, beret, bagueta, mas una París problematica, sus la quala pèsa lo fais d’una istòria complèxa basada sus d’inegalitats entre rics e paures, entre Haussmann e vièlha vila, entre la borgesia e l’immigracion, una trencadura que farguèt la vila tala coma es.

Remember Me Policia

La policia es mai plan equipada en 2084. Normal, an de mejans privats…glops.

E en 2084, l’annada de Remember Me, las causas se son pas melhoradas. Podriam dire que son encara pièger. Lo rescalfament climatic es passat per aquí e a modificat lo plan de la capitala que coneissèm. Un barratge dins lo barri Saint-Michel per retenir las aigas, un metrò abandonat, las bolantjariás de l’estile Champs-Elysées totas informatizadas e aseptizadas. Se veson encara, de temps en temps, entre dos corredors tagats, de monuments coneguts, la torn Eiffel, l’Arc de Triomfe, lo Sacré-Coeur, al mitan de bidonviles bastits a la lèsta, en nautor, per tocar pas los aigats poluits, gessits de sabèm pas quala catastròfa. Juste a costat d’aquò, lo monoralh s’es espandit, e serpenta entre d’immòbles de fèrre e de veire totjorn mai bèls ont devinam, de la fanga d’en bas, d’espacioses apartaments fornits en robòts domestics e autras comoditats. Sembla qu’en 2084, los rics seràn encara mai rics e los paures mai paures. Es casiment pas de sciéncia-ficcion.

Memorize

Trust US, we won’t Forget YOU / Fasètz nos fisança, vos oblidarem pas… Adiu Big Brother, cossi vas ?

Al dessus de tot aquò, sembla que l’Estat, lo governament, la polícia, ajan abandonat la vila a la dictadura de mediàs messorguièrs e omnipresents que fan pas que d’infotainment, a de milícias privadas que tustan sus çò que despassa del tropèl e a d’entrepresas faussament interessadas a çò que vivon lo monde per amassar mai de sòus. Encara un còp, es pro redible. Demest aquelas entrepresas, n’i a una en particular que serà la cacha-vielha de Nilin, l’eroina del jòc, Memorize. E quand lo jòc comença, li an panat sa memòria. E òc, aquò’s possible en 2084, e, dins un monde devastat ont se crei pas pus a res, deven possible de comercializar los sovenirs gaujoses. Mas mèfi als efièchs segondaris : pòt venir una adiccion e mai rendre calucs las personas las mai influençablas, en mesclant la realitat a l’imaginacion… de que far de vos un leaper, un parià, condemnat a viure dins los toats de la vila. Memorize s’en fot, d’autres pagaràn, puèi totes son equipats d’un Sensen, un afar bancat en permanéncia sul cortex. Mas çò que vos expleita pòt tanben èstre expleitat e Nilin aurà l’ocasion d’intervenir sus la memòria de personas per lor far cambiar la percepcion e lo sovenir qu’an d’eveniments passats. Una possibilitat originala, geniala quitament, mas tròp rara a mon gost. Es un pauc coma lo jòc tot : las basas pausadas son excellentas, notadament la de l’univèrs e del scenariò, dirigit per l’escrivan de SF Alain Damasio, l’enfrentament permanent entre lo monde del grand capital e los erroristas, una fusion dels Anonymous, dels piratas e de Wikileaks, e la refleccion sus las caras presas pel fascisme, que revisita 1984. Mas manca d’apregondiment, que lo jòc es fòrça cortet. Suspausam qu’èra la volontat de l’esudiò DONTNOD que de ne pas far tròp per s’assegurar un pauc. Gaitarem doncas la seguida, se seguida i a.

Bon, ara vos dèvi daissar que me cal…me cal… mèrda, me sovèni pas mai, tè.

Remember Me Paris

Doas espòcas sus un imatge ont los detalhs traïsson de que serà fach deman…

Evaluacion Remember Me

Tòca-Maneta 20 – Lo conte dels dos fraires

Brothers Ban

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Un còp èran dos fraires, un grand e un pichon, que vivián dins un vilatjon e trabalhavan plan dur dempuèi que lor maire moriguèt en mar en cabussant de la freula barca de pesca. Puèi, foguèt al torn del paire. Tombèt plan malaute e lo metge diguèt que sola la saba d’un aubre enfachilhat lo podiá salvar. Lo sol esper dels dròlles èra de partir en quista del remèdi, luènh, plan luènh, de l’autre costat de las montanhas e de la mar, e segur qu’en camin la Mòrt los acompanhariá…

Brothers Paisatge

Un polit paisatge, amb de colors automnalas qu’an tanben un sens dins l’istòria…Pas d’ensard !

Amics de la bona umor, de la jòia e de l’estrambòrd vaquí lo sinopsis de Brothers : a Tale of Two Sons, un pichon jòc plan particular que val lo còp d’uèlh.
Vos podètz ja dobtar que, a la vista del resumit que vos faguèri e mai del títol del jòc, s’agirà aquí d’una narracion de conte. Podriam mema redusir lo camp als contes nordics, escandinaves e alemands, aqueles d’autres fraires, los Grimm, o de Andersen. I trobam tanben un costat un pauc epic e heroic fantasy que repelarà Bilbo lo Hobbit, lo conte fach per Tolkien per son filh e que tornava ja prene d’elements del folclòre nordic. Son de mecanicas de conte qu’an pas paur de s’enfrentar a de costats mai negres del monde e ont la mòrt es sovent una fatalitat, una preséncia regulara dins la narracion, çò que fa un pauc la diferéncia amb los contes del Sud d’Euròpa, mai doces, mai leugièrs.

Brothers Gigants

Lo passatge que disi. De que se sentir un pauc pichon.

Dins Tale of Two Sons, los dos personatges principals taversaràn de paisatges plan diferents que corespondon gaireben totes a de causas tiradas de la mitologia escandinava : vilatges de bòrd de mar, castèls pincats sus de bauces, fargas sosterranas. Ieu bòti una mencion especiala, mai lo labèl « buf-copat » a una sequéncia ont arriban dins una valada joncada de guerrièrs gigants, en armas e armaduras. Jamai saurem perque son aquí, e quala batèsta imbecila los butèt a s’entrecrebar totes aquí, dins un canton perdut d’un monde que sembla patir de mila mals. La sola causa que podrem far es se dobrir un passatge, entre los braces, las cambas desmesuradas, las sagetas largas coma d’aubrissons, los pès trempats per un riu de sang que raja sens fin, e los corbasses que se trufan de tu. Impressionant. Bon per contra, z’ai ja dich, es pas exactament lo jòc al qual cal jogar se sètz en fasa depressiva, i a pauc de risca que vos garisca. Es clarament pas lo jòc lo mai risolièr de l’annada, son objectiu es mai de vos en botar plen los uèlhs amb de paisatges miraudioses e de vos tirar qualquas lagremas amb una istòria a la Dickens. En mai d’aquò, es cortet, vos caldrà mens de 4 oras per ne far lo torn, e es pas francament dificile, amb d’enigmas tant plan amagadas dins l’environament qu’un enfant de tres ans que jòga al cluquet amb d’agents de la NSA. Mas l’interés n’es alhors.

Brothers Ajuda

Se cal pas fisar a las aparéncias, es un amic. Mai a de problèmas tarribles el tanben…

Dins son gameplay, per exemple, una noveutat coma s’en vei rarament, e a l’encòp un biais de far que pega al principi mema del jòc. D’acostuma, dins un jòc, controlatz un personatge, e un sol. Los botons de vòstra maneta li fan far de causas e los joysticks lo dirigisson. Es aital dempuèi 25 ans, a priori es pas deman que cambiarà. Mas aquí vos es perpausat de dirigir los dos fraires. A l’encòp, e a egalitat, cadun se partatja una mitat de maneta, a esquerra pel grand e a drecha pel mai pichon. Se deuràn seguir en permanéncia, s’entre-ajudar e jogar sus lor complementaritat, entre la fòrça de l’un e lo gabarit de l’autre. Un jòc en cooperacion a tot sol, es puslèu original. Atencion per contra, se sètz coma ieu e qu’avètz de problèmas de psico-motricitat, las 10 primièras minutas d’aquel gameplay assimetric seràn un torment mental de pas creire. Un pichon manca de coordinacion dins las mans e mai lo fach que cal aver un uèlh sus cada personatge seràn l’ocasion de sentir vòstres emisfèris cervelièrs se desseparar dins un grand cracinament sord, sens comptar un risc potencial de strabisme divergent. Mas un còp passat tot aquò lo jòc ven un plaser, fluide, ont tot s’encadena amb un ritme sostengut de longa, fins a la fin o, (vau ensajar de pas tròp vos en dire) aqueste sistèmi s’arresta d’un còp de fonccionar, çò que vos provocarà una autra granda esquinçada mentala. Un jòc bastit al milimètre doncas, equilibrat, inteligent e poetic, una pichona meravilha a pas car que vos conselhi.

Ara vos daissi, me cal anar a l’oculista, que dempuèi qu’ai jogat a Brothers : a Tale of Two Sons, mos uelhs se son blocat dins una posicion inconfortabla e lo monde per carrièras me prenon ara per Joan-Pau Sartre… e vertat es que comenci d’aver un pauc la nausea.

Brothers PanoramaEvaluacion Brothers

Famille traditionnelle ?

Cher manifpourtous en colère,

Il paraît que tu fais partie des gens qui défilent le dimanche en défense de la « famille traditionnelle« . Ah. Tu fais bien ce que tu veux de ton jour de repos, moi je préfère aller traditionnellement aux chanterelles, vive la démocratie. Et donc pour toi, la « famille traditionnelle » si ardemment, dominicalement et catholiquement défendue, c’est, je cite : « Un papa et une maman ». Ah. Très bien. Mais là, non. La famille traditionnelle ce n’est pas « un papa et une maman », qui est un schéma récent, encore que devenu majoritaire dans la société. Une organisation qui n’a persisté que deux ou trois générations peut-elle être considérée comme « traditionnelle » ? Ça m’étonnerait, mon poulet.

En réalité, des schémas familiaux j’en connais deux dans la société traditionnelle (celle d’avant 1950, une époque qui devrait te parler) : celui des riches, et celui des pauvres, grosso merdo.

Je ne vais pas tomber dans le cliché facile, et présumer que dans la Manif pour Tous il y a aussi des pauvres. Si tu es dans ce cas, pour toi la famille traditionnelle ce sera plutôt « un grand-papa, une grand-maman ». Ben oui, les parents bossent, et vacances comme week-ends ne sont pas traditionnels. Donc on refile ses gosses à la personne qui a le temps et l’expérience pour s’en occuper : les vieux qui peuvent plus bosser. D’ailleurs, desfois, la mortalité étant super traditionnelle aussi, y aura « juste un grand-papa », ou « juste une grand-maman ». Ou même, suivant comment c’est géré dans la baraque, « deux grands-papas ». Ou un voisin, un cousin, une tante. Rien n’empêche d’ailleurs que la personne chargée de ton éducation soit un « vieil original » (c’est pas de moi, c’est comme ça qu’on disait, et c’était quand même moins péjoratif que les termes que tu emploies toi). Et même si ça faisait un peu couiner les grenouilles de bénitier (ou « coasser », c’est plus traditionnel pour des grenouilles), ça n’ébranlait pas plus que ça les fondements de la société ou celui du futur adulte. Et tes parents tu leur parles pas, ou pas comme à des parents de maintenant. Ce n’est ta famille que biologiquement, mais socialement, ce sont surtout tes patrons, au moins jusqu’à ce que tu te cas(s)es et que tu (te) reproduises un peu plus loin ce système.

Maintenant, présumons que tu sois brouzoufé jusqu’au trognon. Ou plutôt que tes parents le soient, et que ce soit une maladie héréditaire. Et bien dans ce cas tes parents, qui n’en branlent pas une, n’ont pas non plus envie de se sortir leurs doigts gantés de velours du fondement (le leur ce coup-ci, pas celui de la société) pour t’élever. Tu seras donc, tout petit, confié à une nourrice. Les musulmans disent « une mère de lait ». Quoi ? Oui, je sais, les musulmans c’est pas ta came, mais là ils ont une expression très bien que les cathos n’ont pas, alors ouvre un peu ton esprit, bordel. Tu auras donc un « frère » ou une « soeur » de lait, qui sont pas tes « vrais » frère ou soeur. Elle est pas belle ta petite famille traditionnelle ? En plus ils sont pauvres, ça te permet dès le départ de te foutre les glandes pour que tu fasses tout pour rester riche. Après ? Pareil, ton éducation, ton apprentissage de la vie, ne viendront pas de tes parents, mais de quelqu’un d’autre. Même de quelqu’un qu’on paye pour ça desfois. Genre un père porteur, mais de savoir.

Maintenant, de deux choses l’une : soit ce que tu veux c’est le retour à l’une de ces deux formes de famille, alors même que le modèle de société qui les faisait exister a disparu (et donc ça serait quand même un tout petit peu con), soit tu t’es trompé de mot (et ça serait quand même très con, vu que c’est ton slogan). J’avoue que je n’ose trancher.

Et puis en plus, je l’ai pas dit dès le départ pour pas trop t’embrouiller les cervelets, mais la « tradition » normalement ça s’enrichit, ça évolue et ça s’adapte à la communauté humaine qui la porte. Or tu veux revenir à quelque chose qui n’a pas existé… comment on fait ? On appelle Marty McFly et le Doc ?