Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

Lo paisatge es pas tant folhat que originau dins son rendut.

Aimi pas perdre. Lo sentit d’inacabat, la lassièra que vos pren al moment del Game Over, la sorna impression de venir, en una segonda, una gròssa mèrda amb d’artelhs a la plaça dels dets e tant de logica intellectuala qu’un calhau o que Nadina Morano. E, vos vau far una confidéncia, ieu que jògui mai que mai per las istòrias plan escrichas, la bastison d’univèrs coerents, l’espectacle e l’immersion, lo fach de pèrdre dins un jòc amb la regularitat pendulària d’un parelh de colhas de dalhaire me pòt butar, se soi dins un marrit jorn, a quitar de jogar, veire a lançar la maneta amb violéncia al morre de ma tele en trin de se trufar de ieu, aquela conassa. Pertant reconeissi que la mòrt, virtuala, lo fach de pèrdre, es de còps que i a un ressòrt scenaristic e n’arriba a aver un interés en tèrmis de creacion artistica del jòc. Lo simple fach de morir, e mai de morir a repeticion pòt trobar un resson dins lo scenariò, o l’univèrs perque pas, e aquò balha al videojòc un sentit d’immersion unenc en perpausant quauquarren que se pòt pas trobar endacòm mai. Dins un film, podètz aver d’empatia se un personatge estacant morís davant vòstres uèlhs, mas serà evidentament pas parièr que se s’agís del personatge que sètz vosautres, qu’encarnatz sus l’escranh.

Se pòt prener possession de l’esperit dels missants. Tot un simbòl !

Aquel concèpte contribuiguèt a fargar un jos-genre sistemic del jòc de plata-forma, çò que se sona lo « Die and Retry« , es a dire « Crèba e tòrna començar ». S’agisson de jòcs dificiles, ont la paciéncia es de mesa, e ont cal aver a l’encòp un bon esperit d’analisi de las situacions, una reactivitat tant intellectuala que gestuala, e un pauc de destresa. Un dels arquetipes del Die and Retry se sona Oddworld : l’Odissèa d’Abe, o alara Oddworld : New’n’Tasty, per la version remasterizada de 2014. Abe es un Mudokon que trabalha sens tròp se pausar de questions coma agent d’entreten per RuptureFarms, un tuador e usina de condicionament de carn gerit per una casta de dirigents capitalistas, los Glukkons. Los Glukkons faguèron de profièch en comercializant de plats amb de carn d’espécias en via de desaparicion, e aquò fonccionèt plan, fins a l’agotament de la « matèria primièra ». Tot cabussa per Abe al moment que se ren compte que los Glukkons aprèstan un novèl produch a basa de… carn de Mudokon, sa pròpia espécia ! A partir d’aquí, deven un fugitiu, que deurà se sortir de l’usina, e ne far sortir sos camaradas mai o mens redusits en esclaus, puèi tornar dins son pòple cercar lo poder natural dels ancians e enfin tornar a l’usina per desliurar lo mai de monde possible e estancar la maquina.

Lo missant Glukkon e son servidor « Slig ». Lo cap e las armas, desseparats…

Aviái de mal de me rendre compte quora i jogavi a sa sortida primièra, en 97, mas Oddworld es un jòc critic sul capitalisme dessenat, en l’aplicant a un monde qu’es pas briga lo nòstre mas dins lo qual nos podèm reconèisser. Sufís de veire los missants Glukkons, cigarre a la boca, desprovesits de braces e doncas incapables eles de produire, mas biaissuts en manipulacion per fin de crear de gardas e d’obrièrs esclaus. Mai qu’aquò, i a tota una refleccion sus l’ecologia qu’es menada, amb una opausicion, un pauc basica mas çaquelà agradiva, entre l’industria intensiva, lo comèrci de la carn tal coma o podèm vèire uèi dins las esmissions d’investigacion, e un monde mai pròche de la natura, respectuós de las autras espécias, animista e patin cofin. L’Oddissèa d’Abe es jamai que la transcripcion dels discors de Pèire Rabhi contra la World Company version « Guignols« , amb un ligam cap a la question dels pòples primièrs, coma dison. Per aquò, lo fach de morir, sovent, servís l’istòria. Avèm un grun de sabla, Abe, qu’ensaja a el tot sol d’enraiar una maquina infernala. Es evident que pòt pas èstre tant simple vist que se tròba enfrentat a tot çò que lo sistèmi dominant foguèt capable de produire : la polícia, los usatges abusius de la tecnologia, e la quita autò-censura de las massas que ren vòstres companhs completament passius. Tot aquò vos fa vos sentir fòrça solet e vos buta doncas a aprene la paciéncia e la perseverança per sapar pauc a pauc lo sistèmi e acompanhar las classas inferioras dins lor susmauta.

Sus aquò vos daissi, Abe me balhèt enveja d’anar tornar legir lo Capital de Marx en mangà, per veire se i aviá de ligams a tèisser d’aqueste costat tanben. E non, desconi pas, aquò existís per de bon !