Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !
Ah, los japonés… òc-ben, sabi çò qu’anatz me dire : « Atencion Tristan, te vas encara far d’amics amb tas galejadas que jògan suls estereòtipes… » D’acòrdi, dirai pas res. Mas bon, quand mema, cal ben reconéisser qu’en matèria de videojòcs i a d’escòlas, de grandas escòlas e demest aquelas, i a l’escòla japonesa, una de las mai importantas, e es ben alai que foguèt inventat lo videòludisme grand public ! Explicar totes los fondamentals del jòc a la japonesa seria un pauc longàs, parlarai doncas aqui pas que d’un element : es l’importància balhada als personatges.

I a pas sistematicament de protagonistas dins los jòcs eissits del Japon, que foguèron capables de far tanben de causas completament dessenadas sens personatges, sens objectius, veire completament abstrachas. Mas quora decidisson de s’i botar, ben fan pas las causas a mitat. Mario, Link son d’exemples d’eròis plan trabalhats, talament carismatics qu’arribon a existir aprèp 25 ans. E lo suenh portat a la bastison dels personatges es encara mai fòrt dins los jòcs de ròtle, que son en general de jòcs longs ont lo succès naisserà del fach que lo jogaire s’identificarà al personatge principal, o al mens ressentirà un bricon d’empatia per el. Sortit i a ara qualques meses, Fire Emblem : Awakening n’es un bon exemple.

Un visual de la dimension « tactica » del jòc.

Es lo darrièr sortit d’una seria longassa de Tactical RPG, es a dire de jòcs de ròtle tactics, ont mai qu’un personatge o una pichona còla, diritjarem una armadeta al torn per torn. Se ditz qu’es quitament Fire Emblem que creèt lo genre Tactic. E la fòrça de Fire Emblem, qu’es per alhors un pauc regde dins lo jòc, malaisat, es de capitar a crear un ligam entre los personatges e lo jogaire. Dins cada episòdi es parièr : partissèm amb un parelh d’eròis, carismatics, en general filhs e filhas de reis, qu’an de poders desconeguts e qu’una vaga profecia anoncièt èstre los sols en mesura d’empachar l’Apocalipsi. Aquò’s un esquemà classic, mai benlèu tròp classic de jòc de ròtle japonés.

Quora vos disiai que i avia de personatges…

Çò que i a es que Fire Emblem foncciona coma una bola de nèu a partir d’aqueles dos primièrs personatges. N’encontraràn d’autres, que podràn, en lor parlant, convéncer de rejonher l’armada e, quora i seràn, podràn eles tanben anar parlar a d’autres que los rejonharàn benlèu s’arriban a emplegar la bona paraula al bon endrech. Aital es pas rare d’arribar a la fin del jòc amb 25-30 personatges diferents. Enfin, PODRIAM arribar a la fin del jòc amb tantes pions s’èra pas possible de morir. Ben òc, dins Fire Emblem se pòt morir, mas pas morir coma dins los autres jòcs, ont un Game Over farà tornar a la darrièra sauvagarda, vertadièrament morir, en fasent qu’un personatge tuat dins una batèsta siá definitivament perdut. E es plan aquò que fa la dificultat e lo challenge e que buta lo jogaire a aver d’empatia pels seus personatges. Los podrà pas salvar totes, i caldrà far de causidas, soscadas, e pensar lo jòc dins sa globalitat en ne preveire la fin tre la debuta. Un bon jogaire serà aquel que capitarà de far s’entendre totes los elements de son armada e son totes plan diferents amb un caractèr, una istòria, de valors, una mentalitat diferenta. E plan mai de conversacion qu’un Pokemon. N’i a de risolièrs, n’i a d’estranhs, n’i a de simpatics e n’i a d’insuportablament colhons e totes podràn se parlar, interagir, e, logicament, del mai se parlaràn, del mai auràn d’afinitats e se podràn sostenir en temps de guèrra. Dins lo darrièr es quitament possible de ne far se maridar entre eles, aver de dròlles, prene los dròlles dins l’armada per arribar a una granda legion…completament consanguina. Mas al mens, serà fòrta.

La progression se pòt sovent arrestar per veire sos personatges se parlar, dos per dos. Es aquò que renforçarà los ligams dins la còla.

Aquò’s lo jòc a la japonesa : prene suenh del detalh, far mèfi de daissar pas degun en arrièr, soscar a cossi far per transformar pas sos sodards en carn a pastís fresca e sagnosa, e, podriam dire en anant mai luènh, desvolopar l’esperit de còla e la solidaritat. Mas benlèu m’avanci, coma sovent dins aquela mena de jòc, i a mai d’un gra de lectura e s’en pòt far d’interpretacions personalas… ma fe un pauc coma totas las òbras qu’accionan un sentit d’empatia chas nos, non ?

Bon, vos daissi, ensagi a tota fòrça de far se maridar dos cavalièrs per pegar a l’actualitat mas i arribi pas. Las novèlas son benlèu pas arribadas fins al Japon…

Chaspaires de maneta, picanhaires de b… Chaspaires de maneta… ? Mas es que per de bon, sètz de chaspaires de maneta ? O de clavièr al mens, o de telefonet, o que que siá que permeta de jogar als videojòcs ?

Benlèu pas, e dempuèi un an que fau aquesta cronica, benlèu que m’adreissi a de monde que l’i coneisson pas res e fau partatjar un passion meuna que tot lo monde s’en freta reialament lo ventre amb una WiiMote. Ai, sic transit gloria mundi, gròssa-gròssa remesa en question. Pertant, per m’ajudar, pòdi dire que, estatisticament, de jogaires n’i auriá mai de la mitat d’entre vosautres. E òc, que 55% dels franceses jògan als videojòcs. Mas de qué parlam ? E ont comença, e ont s’arrèsta lo videojòc ? I a los que jògan sus consòlas, dins lor salon, que se fan de partidas entre amics de temps en temps, los que s’i bòtan cada ser, al fial de tot çò que sortís, los quitament que se fargan eles-meteisses un PC de competicion e que tiran lor léser cap a un nivèl qu’es casiment de trabalh talament i passan de temps. Puèi i a los que se fan un pichon Solitari sul telefonet, o un CandyCrush sus l’IPhone lo matin dins lo bus o lo metrò en anant al trabalh. Los que van jogar un còp l’an amb lor dròlle a la Wii perque es familial, o de temps en quora a la DS, perque lor rapèla la GameBoy, sabètz, l’anciana, la « grisa » coma disián, que tot lo monde i jogava a Tetris dessus. En gròs, i a los gamers, los hardcore gamers e puèi i a los casuals, mai pejorativament los « casús », los jogaires ocasionals. Aquesta desseparacion entre doas categorias de jogaires es en tot cas una idèia plan espandida. Mas a ieu m’agrada pas.

Las vertadièras fèstas e los jorns especials de l’annada son l’ocasion d’aver de novèlas activitats TANBEN dins Animal Crossing !

Las causas son jamai tant simplas. E prendrai un exemple, un jòc sol, conegut, Animal Crossing. Es un dels jòcs los mai citats quora se parla de jòc casual a l’ora d’ara. Lo principi es simplàs : viure. Puslèu se daissar anar, en seguent de principis filosoficòs-culturals a l’asiatica (lo jòc es japonés). I a pas de tòca, pas d’objectiu final al jòc. S’i pòt pas morir, s’i podèm pas batre, se podèm pas nafrar. Cal juste far viure e evoluir son personatge, dins un vilatge colorat, plen de personatges mai simpatics los uns que los autres, amb los quals es possible de discutir, escambiar d’objèctes…que en mai vos fan lo morre quora los vesitatz pas pro sovent. E òc, que lo jòc se debana en temps real e quora i jogatz pas, la vila contunha de crèisser e de cambiar. Mas es pas grèu, avètz de tot biais pas res a perdre e pas grand-causa a i ganhar tanpauc. Après, es vertat qu’avètz un ostal, e se lo volètz far polit coma cal, i deurètz trabalhar un pauc, crompar de mubles, de tapisses, comandar d’òbras. Mas prendrà lo temps que prendrà è, sèm pas preissats. En esperant, podèm anar a la pesca, a la caça als parpalhòls, far de sotada per trapar d’orsins, plantar de flors dins l’òrt, cavar per trapar de fossiles, far las botigas per se vestir a la cool. Lo ritme es talament lent, que, s’èra pas evident qu’èra japonés, se creiriam en Soissa. Mas basta de clichés.

Se pòt aver un interior armonizat, segon sa tasta personala.

En pausant lo decòr d’Animal Crossing, vos vèni d’expausar las basas del jòc ocasional, o casual en franglés : pas de challenge, pas de fin a aténher, apròcha simpla, per totes los publics, sens necessitat d’i passar tròp de temps. Pertant, s’i fasèm pas mèfi, aquel jòc e los autres d’aquela mena, pensi notadament a Candy Crush, vos pòdon far passar del costat del gaming dur. Se volètz tot descobrir d’Animal Crossing, aver l’ostal lo mai polit, anatz encadenar las presas a la pesca per vendre lo peis, i passar d’oras, tornar cada jorn dins vòstre vilatge per far totas las interaccions qu’es possible d’i far, per obténer totjorn mai d’objèctes, çò que vos menarà a una colleccionita aguda, que podrà venir un challenge vertadièr, çò qu’èra pas previst a la debuta. Una competicion se podrà quitament botar en plaça amb d’autres jogaires, la corsa al vilatge o a l’ostal lo mai polit. Es a n’aquel qu’anirà lo mai luènh.

Aquò’s Tom Nook, es un tanuki e li agrada FÒRÇA l’argent, e lo mèu en particular.

Ieu o disi : mesfisatz-vos dels videojòcs que cresèm que ne son pas e mai que mai basta de barradissas e de trencaduras. Lo videojòc es tanben çò que ne fasèm : es completament possible de jogar a un jòc dificile e pregond ocasionalament e a un jòc dich casual de biais ferotge e asocial. Quitament quora demòra sus l’Iphonet. En tèrmis videòludics, lo supòrt fa pas lo rapòrt !

Ahah ! Me cresiatz pas ? Aqui lo requin-balena ! Vertat es que ia pas que los japoneses per imaginar de pescar un peis tant cool…
P.S : quitament a ieu, los jòcs de mots dins lo jòc me fan vergonha…

Sus aquela refleccion vos daissi, ai ma millèna babaròta d’espinglar e d’amics m’espèran per una session de pesca al requin-balena e doncas me dèvi anar crompar un malhòt de banh.

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !

I a gaire, vos parlèri de la sortida de GTAV. Uèi, voliái dintrar un pauc mai pregondament dins l’estile del jòc, que foguèt repres, amb mai o mens d’astre, per d’autras licéncias. E las basas del jòc, quitament se d’elements existissián tre la debuta, foguèron pausadas pas qu’al numerò 3, en 2001. Foguèt un blockbuster, e lo primièr succès de Dan Houser, l’estranh productor de la seria e president de l’estudiò Rockstar que lo desvolopa. Foguèt talament un succès e truquèt talament los esperits que, dempuèi, tot jòc que sembla de mai o mens luènh a aquel prototipe es sonat un GTA-like. De biais oficiós, plan segur, mas tot jogaire un pauc assidú, sap çò que vòl dire : un personatge original, qu’evoluís dins un monde dobèrt (pòt èstre una vila, un país) ont es liure de far tot çò que vòl, un scenariò principal bastit coma lo d’un filme, que cadun pòt seguir al sèu ritme, en alternància amb d’objectius segondaris, de passejadas, d’interaccions divèrsas amb l’environament. E vos vau benlèu suspréner mas la preséncia d’armas e la violéncia son opcionalas. Mas es vertat que sovent, tòrna.

Coma GTA, una mini-map, una arma, un personatge d’esquina MAS de cavals en plaça de las veituras.

Lo succès de GTA e dels GTA-likes ven del fach que son de la novèla generacion de çò que s’apelava abans los jòcs sandbox, naucs de sabla. Vòl dire, per far simple, que, un còp los limits de l’univèrs pausats, lo jogaire es liure d’interagir a pauc près coma vòl amb l’environament. De biais general, mai las possibilitats seràn grandas e l’univèrs coerent, mai lo jòc serà bon. E, perque lo fach d’èstre largat tot solet dins un grand terrenh de jòc ne pòt descoratjar mai d’un, lo scenariò servís de guida, per far dintrar progressivament lo jogaire dins l’ambient. Mas parièr, cadun demòra liure de se botar o pas un paissèl. Lo mai interessent amb aquela mena de jòc es qu’es ela que fa lo mai lo ligam amb lo cinemà, en ne tornar prene, jòc per jòc e genre per genre, los còdis, per los digerir, los assimilar e ne rendre un produch que n’es la soma. Aquò’s mai qu’una evidéncia amb l’excellent Red Dead Redemption, editat per Rockstar parièr coma lo GTA original, que se passa dins lo Far West en 1911. Es un western interactiu, amb totes los còdis del western, aqueles de John Ford coma de Sergio Leone, mai parodic, que va quitament fins a prene lo risc de jogar suls silencis, sus las longors, sul temps, çò que dins lo monde dels videojòcs ont to dèu anar lèu, es una vertadièra escomesa. Mas es capitat e Red Dead es ara considerat coma un cap d’òbra del genre.

…e encara parièr, MAS a Hong-Kong !

Parièr per Sleeping Dogs, que se passa a Hong-Kong, e que se trufa obèrtament de GTA en dire tre la debuta : aqui sèm pas als Estats-Units, las armas son pas en venta liura e anatz dever vos demerdar amb vòstres pichòts ponhs e vos avertissèm : n’anatz cagar. Evidentament, nòstre eròi sap i far al kung-fu coma dins los filmes de Bruce Lee e de John Woo, e se tròba qu’es un policièr a las metòdas un pauc radicalas infiltrat al dintre de las Triadas chinesas, exactament coma dins Infernal Affairs, adaptat per Scorsese amb Los Infiltrats. Lo jòc foncciona perque utiliza de còdis cinematografics que coneissèm, qu’aimam, e los desvira per nòstre plaser, en gardant una nòta de frescor, d’exotisme. D’alhors vos disi pas coma es complicat, a la debuta, de menar la veitura a esquèrra…

…e totjorn, MAS en unifòrme d’escòla e en skate aqueste còp !

E n’i a d’autres : L.A Noire, vertadièr polàr annadas 40, Bully, GTA de cort de recreacion, Just Cause, mai Rambo, o encara la seria dels Saints Row que buta lo vici fins a parodiar los GTA que son ja de parodias… Quitament Assassin’s Creed, lo mamot del videojòc, pòt èstre considerat, per un fum d’aspèctes, coma un GTA istoric. Tant d’editors s’enfurguèron dins la dralha que se pòdon pas comptar los sosias, los còpias de sosias… e totas son pas, malastrosament, de capitadas.

Mas lo genre ne demòra pasmens un dels mai interessents. Representa a l’ora d’ara la soma perfècta de las especificitats del videojòc, amb un equilibri entre grafisme, scenario, gameplay, puèi mai d’un nivèl de lectura que pòt rendre la causa inteligenta sens quitar lo divertiment. Coma un bon film de genre finalament. E aquò’s ben çò que damandam a un ben cultural.

Chaspaires de maneta, picanhaires de botons, balhaires de jòia a stick e esportius de canapè, adiussiatz !
Òu monde ! I a bèl briu que m’aviatz pas ausit, m’engani ?

Sentissi que aquí vos dèvi una explicacion : es qu’ai cabussat dins l’infèrn. L’infèrn videòludic, precisi. E l’infèrn videòludic, pels nòstres temps decadents, pòrta un nom : aquò se sona Minecraft. Aviái marcat aquel jòc de la crotz negra dels jòcs que decidèri un jorn de biais completament arbitrari que m’interessavan pas mas malastrosament per ieu, lo demòni, per la boca de son representent sus Tèrra me venguèt temptar e…òc-es, non, en fach es lo colèga de cronica Clamenç, de « la mediatèca del Clamenç », que m’en parlèt e sauguèt me convéncer d’i anar far un torn. E ben finalament aguèri de mal a ne sortir. Per plan compréner lo perqué d’aquel estrambòrd general a l’entorn d’aquel jòc que me prenguèt a ieu coma a de millions de personas de pel monde, cal explicar, o al mens ensajar d’explicar çò qu’es Minecraft. E aquò’s complicat, perque Minecraft es mai que mai çò que ne fasèm. Minecraft es la libertat.

Es possible de crear a pauc près tot çò que volèm…

De segur, ai ja parlat aqui de jòcs ont eram liures, ont s’incarnava un personatge dins un monde obèrt. Pasmens, aquò demorava de libertat un pauc falsa, artificiala, que totas las possibilitats que son ofèrtas dins un videojòc son en general previstas pel monde qu’o desvolopa. E ben Minecraft obedís pas a aquela règla. Es una sandbox, un nauc de sabla, valent a dire que las limitas son aquelas de la vòstra imaginacion e que Markus Persson aliàs Notch, lo creator, e l’estudiò Mojang fan pas que vos balhar d’aisinas per las aténher. Començatz sol sus una mapa gigantassa automaticament fargada, e doncas unenca, e vos cal subreviure a de mostres que sortisson a la nuèit. Aquò es lo sol scenariò qu’aurètz de tot lo jòc e se vei plan qu’es un pretèxte.

…i a quitament de calucs qu’an tornat crear de ciutats sancèras. Aqui Pòrt Reial dins Game of Thrones.

Per subreviure, se caldrà doncas far un abric, en cavar la tèrra, o en levar de parets dins la fusta qu’aurètz copada… e aquí, es l’encadenament infernal. Lo vòstre abric pauc a pauc vendrà ostal, al flor e a mesura que recaptarètz de ressorças : fusta, pèira, argela. E amb la fusta vos podrètz far de plancat, de lumenièrs, podrètz coire l’argela per ne far de bricas. Quora al mitan de la pèira tombarètz sus una vena de fèr, vos en podrètz far d’armas, mai d’otisses, una pica, o una pala. Una pica o una pala, per cavar mai pregond, trapar mai de ressorças, de l’aur o del diamant. De l’aur o del diamant per far encara mai d’otisses, cavar encara mai pregond, bastir de causas mai gròssas, mai polidas. Sembla a una estructura de conte tradicional, sabètz, ciclic e pasmens exponencial.

Vos presenti lo Creeper. Nascut d’un bug del jòc, serà vòstra cacha-vièlha la pièger.

L’aurètz compres, tot, absoludament tot çò que vesètz dins lo vòstre environament pòt èstre petat, traucat, recaptat, utilizat e cada matèria seguís de leis fisicas que semblan fòrça a aquelas de la realitat, çò que rend lo trabalh encara mai intiutiu. E se tot es tant simple e tant linde dins Minecraft es tanben que tot i es carrat. Ben òc, coma un carrat. La tèrra, los blòcs de ressorças, los personatges, los animals, tot. Vau damandar un esfòrç als ausitors, per un còp, que cal veire qu’es de geometria dins l’espaci basica, de matematicas. Vist que tot es carrat, tot se pòt amontar, desmontar e tot s’adoba perfectament. Es doncas possible de bastir, se-mesme, un castèl, un vaissèl, un vilatge dins la nivols o una ciutat jos-marina, de replicas de monuments coneguts… E òc, vèsi sus vòstras caras esclairadas qu’i avètz pensat tanben, es de Lego, de Lego virtual. Minecraft es un pauc lo Lego dels videojòcs, ròtle que los videojòcs Lego remplisson pas. Lo meteis poder de l’imaginacion, la meteissa flama quora s’agís de bastir un quicomet solets amb nòstras manetas, e la meteissa fiertat quora es acabat e qu’o podèm mostrar als amics.

Alara, quala es la leiçon de Minecraft, perque n’i a una ? Ja es de dire qu’es possible de prene de riscas en perpausar un contengut elaborat en ligam estrèit amb los jogaires en lor damandar directament çò que vòlon poder far dins lor nauc de sabla, qu’es aital que foncciona Minecraft. E tanben qu’es possible de venir un best-seller passat las annadas 2010 sens far mòstra de grafismes espectacularis mas amb una tala coerencia dins l’estetica que se pòt pas res dire. En brèu qu’es possible de far de videojòc independent. E aquò’s una bona novèla.
Ara me cal vos daissar per tornar a la construccion de ma Muralha de China que n’es a son 500en kilomèstre.